Τοπογραφικό διάγραμμα
Η σημασία του – δημόσιο το ενδιαφέρον
- Ταυτότητα ακινήτου
- βασική περιγραφή και οριοθέτηση
- κύρια βασική μελέτη και προεργασία για κάθε έργο δόμησης που θα συνδεθεί με το οικιστικό περιβάλλον.
- Μονοσήμαντη καταγραφή.
- Σοβαρός άξονας προστασίας περιβάλλοντος ( υπό την έννοια της πολεοδομικής επιβάρυνσης).
- Ασφάλεια δικαίου, ασφάλεια συναλλαγών.
- Αναγκαιότητα για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου
- Εργασία κρατικού ενδιαφέροντος – ‘’δημοσίου’’ χαρακτήρα
Παρατηρήσεις – Διαπιστώσεις
Η έλλειψη ορθών και άρτιων τοπιογραφικών μελετών μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα:
- Αυθαίρετη δόμηση
- Άκυρες δικαιοπραξίες
- Ανάκληση αδειών λόγω λαθών, αναληθών στοιχείων , ψευδών στοιχείων.
Νομικό πλαίσιο. Παρατηρήσεις
Πολιτειακή βούληση (Ν.651/1977 ……………. Ν.4014/2011 -4030/2011)
Σκοπός του νομοθέτη:
- Να απαιτήσει την παραγωγή εξαρτημένων τοπογραφικών διαγραμμάτων για το σύνολο των διαδικασιών σύνταξης τοπογραφικών που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία.
- Να αποδώσει κύριες και σημαντικές ευθύνες στους Μηχανικούς που θα προβούν σε παράνομες πράξεις προκειμένου να εξασφαλίσει την ορθή λειτουργία των κανόνων και την απόδοση προς το κοινωνικό σύνολο άρτιων και επιστημονικά άριστων μελετών προς ασφάλεια δικαίου και συναλλαγών.
Τοπογραφικό διάγραμμα. Μελέτη και σύνταξη υπό το πρίσμα του δικαίου.
“Μελέτη” είναι το αποτέλεσμα συστηματικής και αναλυτικής επιστημονικής και τεχνικής εργασίας και έρευνας σε συγκεκριμένο απλό ή σύνθετο γνωστικό αντικείμενο, που αποβλέπει ιδίως στην παραγωγή τεχνικού έργου ή στην επέμβαση σε τεχνικό έργο ή αφορά στο σχεδιασμό και την απεικόνιση τεχνικού έργου ή παραγωγικής διαδικασίας ή σε μεθόδους ανάπτυξης και σχεδιασμού του ευρύτερου χώρου … (βλ.π.χ ορισμό άρθρο Ν.3316/2005)
Κύριες εφαρμογές και προσάρτηση:
- 1. Στην τοπογραφική μελέτη για την έκδοση οικοδομικών
- 2. Δικαιοπραξίες
- 3. Σε πράξεις τακτοποίησης και αναλογισμού
- 4. Σε τοπογραφικά διαγράμματα για κυκλοφοριακές συνδέσεις
- 5. Σε τοπογραφικά διαγράμματα για χαρακτηρισμό έκτασης
- 6. Τοπογραφικό διάγραμμα και διορθώσεις κτηματολογικών εγγραφών.
Ευθύνες Μηχανικού:
- Για την – αντικειμενική παραβίαση ενός καθήκοντος επιμελείας θα πρέπει κάθε φορά να αποδεικνύεται και αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ αυτής ( της παραβίασης) και του ζημιογόνου αποτελέσματος.
- Τέτοιους αντικειμενικούς κανόνες επιμελείας, η παραβίαση των οποίων (επίσης σε αντικειμενικό επίπεδο) αποτελεί κατά νόμο άλλα και λογικά ουσιώδη προϋπόθεση για την θεμελίωση ευθύνης μηχανικού, αποτελούν και οι περιλαμβανόμενοι σε διατάξεις νόμων, οι οποίοι ρυθμίζουν τις προδιαγραφές για τη σύνταξη και την εκπόνηση τοπογραφικών διαγραμμάτων
Η διάκριση των προδιαγραφών και των υποχρεώσεων του μηχανικού προκύπτει από την παράθεση των διατάξεων που αναφέρονται στην υποχρέωση σύνταξης και εκπόνησης μελέτης τοπογραφικού διαγράμματος.
Πρέπει, επομένως, οπωσδήποτε να αναζητείται βάσει της συμβατικής σχέσης και της ρυθμιστικής νομοθεσίας, τι ευθύνες αναλαμβάνει ο Μηχανικός.
Κωδικοποίηση διατάξεων
- Προς ανάλυση των ευθυνών θα πρέπει πρωτίστως να κωδικοποιήσουμε τις διατάξεις των προδιαγραφών για την σύνταξη των τοπογραφιών διαγραμμάτων ώστε κάθε φορά να είναι ευανάγνωστη η διάκριση τους.
- Ν.651/1977. (έλεγχος κατά ρητή αναφορά του άρθρου).
(Γνωμοδότηση Εισαγγελέα Α.Π. υπ΄αριθμ.5/2009, (1920/2010 Α.Π) - Ν.4014/2011.
- Ν.4030/2011.
Εγκύκλιος 34/9-7-92 του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε./ Διευθ. Τοπογραφικών Εφαρμογών , η οποία παραπέμπει στις ισχύουσες αποφάσεις σύνταξης Μελετών Πράξεων Εφαρμογής:
- Αποφ. ΔΤΕ/β/οικ 6504/344 της 13/30-3-2001 (ΦΕΚ 346Β).
- Αποφ. Οικ 71934/9734 12-11-89.
- Αποφ. Οικ 3504/1106 της 30.1/14-2-91 (ΦΕΚ 72Δ) (Β κατοικία).
- Αρθρο 14 του Ν998/79 όπως τροποποιήθηκε με τον Ν3208/2003 . για τα διαγράμματα που υποβάλλονται στις δασικές Υπηρεσίες.
- Αρθρο 4 του Ν.2971/2001, ως έχει τροποποιηθεί και ισχύει για τα διαγράμματα καθορισμού αιγιαλού-παραλίας.
- Άρθρο 5 παρ. 1 εδ. τελευταίο Ν. 651/1977, όπως προστέθηκε με το άρθρο 3 παρ. 3 Ν. 3481/2006.
- Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 Ν. 651/1977
«…εις πάσαν δικαιοπραξίαν έχουσαν ως αντικείμενον μεταβίβασιν λόγω πωλήσεως οικοπέδου ή αγροτεμαχίου μετά ή άνευ κτισμάτων επισυνάπτεται εις το πωλητήριον συμβόλαιον τοπογραφικόν διάγραμμα, υπογραφόμενον υπό των συμβαλλομένων και του συντάσσοντος τούτο μηχανικού ή υπομηχανικού εις το οποίον αναγράφονται τα μήκη των πλευρών, τα όρια προς τους όμορους ιδιοκτησίας, τα ονόματα των γνωστών ιδιοκτητών των ως και το εμβαδόν του πωλουμένου ακινήτου. ………………………………………………εάν ο συντάξας το διάγραμμα και οι συμβαλλόμενοι δηλούν ή βεβαιούν, εν γνώσει, ψευδή ως προς τα ανωτέρω γεγονότα, τιμωρούνται με την ποινήν του άρθρου 2 του Ν.Δ. 105/1969..» (ήδη άρθρο 22 παρ. 6 Ν. 1599/86).
- Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτουν τα εξής:Mε την προστατευτική διάταξη του άρθου 5 του Ν.651/9777 (βλ και ερμηνευτική εγκύκλιο 26031/45/77) τέθηκε (επί ποινή ακυρότητας όλων των δικαιοπραξιών που έχουν ως αντικείμενο τη μεταβίβαση λόγω πωλήσεως οικοπέδου ή αγροτεμαχίου κτλ.) ως υποχρεωτική η υπεύθυνη δήλωση του Μηχανικού σχετικά με την επιτρεπόμενη ή όχι ανοικοδόμηση του ακινήτου σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις.
Η σχετική διάταξη προέβλεψε πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες. Η συγκεκριμένη υπεύθυνη δήλωση τέθηκε ως απαραίτητο στοιχείο προς όφελος των συμβαλλομένων και με σκοπό του νομοθέτη την ορθή τήρηση του Νόμου 651/1977 η οποία καθιέρωσε ένα νέο προστατευτικό πλαίσιο , συνταγματικά καθιερούμενο, μειώνοντας τις περιπτώσεις κατατμήσεων και την ανεξέλεγκτη δόμηση.
Πράγματι, το πλαίσιο αυτό διατυπώνεται ευθέως με την διάταξη του άρθρου 4 του ανωτέρω νόμου στην οποία καθορίζεται ο προστατευτικός σκοπός του νομοθέτη να τηρηθούν πιστά οι απαγορεύσεις που τέθηκαν με το άρθρο 16 και την παρ. 1 του άρθ. 20 του από 17-7/16.8.1923 Ν. Δ/τος “περί σχεδίων πόλεων, κωμών και συνοικισμών του Κράτους και οικοδομής αυτών “και της παρ. 2 του άρθ. 2 του Ν.Δ. 690/48 “περί συμπληρώσεως των “περί σχεδίων πόλεων διατάξεων”.
- Στην περίπτωση που κάποιος Μηχανικός κατηγορείται για ψευδή δήλωση του άρθρου 5 του Ν.651/1977, βεβαίως θα πρέπει πάντα να διερευνάται το στοιχείο της δήλωσής του (Αν δηλ η δήλωσή του ήταν ορθή σύμφωνα με τις ‘’πολεοδομικές’’ διατάξεις ως με σκοπό την διασφάλιση των συναλλαγών).
- Αντικείμενο της δήλωσης του Ν.651/1977 δεν μπορούν να αποτελέσουν στοιχεία που αφορούν στην οικοδομησιμότητα ή όχι του ακινήτου που προέρχονται αποκλειστικά από άλλες υπηρεσίες για λόγους δημοσίου συμφέροντος πλην των πολεοδομικών γραφείων υπό την μορφή διοικητικής πράξης και φυσικά μόνο κατόπιν αιτήσεως.
Ποινές
- Αδικοπραξία
- Ψευδή βεβαίωση
- Δήλωση Ν.651/1977
- Ειδικές διατάξεις Ν.4014/2011 –Ν.4030/2011
Άρθρο 23 Ν.4014/2011
- Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, οι μηχανικοί που χορήγησαν ανακριβή βεβαίωση για την κατάρτιση δικαιοπραξίας, τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή από 30.000 μέχρι 100.000 ευρώ, ανάλογα με την αξία της αυθαίρετης κατασκευής.
- Επίσης, ως διοικητικό μέτρο, στους μηχανικούς της προηγούμενης παραγράφου, ανεξάρτητα από την ποινική τους δίωξη, επιβάλλεται προσωρινή ή οριστική απαγόρευση άσκησης του επαγγέλματος από το αρμόδιο πειθαρχικό όργανο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
Άρθρο 7 παρ.9 .Ν.4030/2011
Αν:
- αα) Οι υποβαλλόμενες μελέτες δεν εκπονήθηκαν σύμφωνα με τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις ή σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος δόμησης, επιβάλλεται σε βάρος του μελετητή μηχανικού η κύρωση της απαγόρευσης εκπόνησης και υπογραφής μελετών για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης.
Τοπογράφοι Μηχανικοί
Διαπιστευμένοι – Επιθεωρητές – Ελεγκτές
- Είναι πάγια η θέση του κράτους δικαίου ότι στους Μηχανικούς ανατίθεται έργο δημοσίου ενδιαφέροντος
- Προσμονή από την πολιτεία να ανταποκριθούν στο έργο
- Προστασία του πολίτη – επιτάχυνση των διαδικασιών – απλούστευση των υπηρεσιών
Ενημέρωση – Ορθή διάκριση καθηκόντων – Διαπίστευση
- Πρότυπα – σχέδια ( Κανένα υποκειμενικό στοιχείο ελέγχου)
- διάκριση ευθυνών – πεδίο ευθυνών
- γνωστοποίηση προς του πολίτες των καθηκόντων και των ευθυνών
- Ειδικές εξετάσεις.
- Δημιουργία Μητρώων
- Κλήρωση για τον ορισμό
- Ηλεκτρονική καταγραφή και διαδικασία.
Μηχανικός – Ελληνική πολιτεία
- Eγγυητής της ασφάλειας δικαίου
Της ορθής καταγραφής και προστασίας του περιουσιακού δικαιώματος των πολιτών.
- Κρατικός αρωγός και λειτουργός
(ο ρόλος κάθε επιστήμονα που σχετίζεται με την δημόσια πίστη και το δημόσιο συμφέρον)
Κων/νος Δ.Καρατσώλης
k.karatsolis@gmail.com