Έγκριση Δόμησης και Άδεια Δόμησης – Ορισμοί και Περιεχόμενο του Ν.4030/2011

Ν.4030/2011.
Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις.
Κωδικοποίηση Διατάξεων.

Kων/νος Δ. Καρατσώλης
Δικηγόρος
Νομικός Συνεργάτης Τ.Ε.Ε

Έγκριση Δόμησης και άδεια δόμησης
Ορισμοί και Περιεχόμενο του Ν.4030/2011

• ‘’Το οικιστικό περιβάλλον, ως προστατευόμενο αγαθό τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου δικαίου, συμπίπτει με τον υπό ευρεία έννοια ζωτικό χώρο του ανθρώπου, το σύνολο των απειράριθμων αγαθών και στοιχείων που είναι απαραίτητα για την επιβίωση, την διατήρηση της υγείας του, την ποιότητα ζωής και την ανάπτυξη της προσωπικότητας του.’’
• Η ποιότητα του Δομημένου Περιβάλλοντος καθρεπτίζει την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία….

   Η ανάγκη αλλαγής του θεσμικού πλαισίου. Αιτιολογική έκθεση του Νόμου.

  Η ανάγκη για τη θεσμοθέτηση ενός νέου πλαισίου για την έκδοση αδειών δόμησης, τον αδιάβλητο και τεχνικά τεκμηριωμένο έλεγχο των κατασκευών καθώς και τον εκσυγχρονισμό όλων των διαδικασιών αδειοδότησης και παρακολούθησης, αποτελεί κοινή πεποίθηση και πηγάζει από:

• την παγιωμένη πλέον αντίληψη στους Έλληνες πολίτες για τη διαφθορά των πολεοδομικών υπηρεσιών που αποτυπώνεται σε όλες τις κοινωνικές έρευνες για διαφθορά στο Δημόσιο τομέα και σε πολλά από τα πορίσματα των Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης,
• την απαίτηση μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας και του τεχνικού κόσμου ειδικότερα για νομιμότητα, διαφάνεια και έλεγχο των κατασκευών, που οφείλεται στη συνειδητοποίηση των άμεσων περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων που προκαλεί η ανομία στο οικιστικό αλλά και στο φυσικό περιβάλλον,
• την ανάγκη εκσυγχρονισμού των διαδικασιών τεκμηρίωσης, έκδοσης, διαχείρισης και αρχειοθέτησης των Αδειών Δόμησης, στο πλαίσιο της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του «Καλλικράτη»,
• τη δεδηλωμένη απαίτηση για τον πλήρη και διάφανο καταμερισμό των ευθυνών όλων των μερών: των αρχών αδειοδότησης, των μηχανικών, των κατασκευαστών και των ιδιοκτητών /επενδυτών,
• τη συνταγματική απαίτηση για προστασία του περιβάλλοντος και τον έλεγχο των κατασκευών, που αποτελούν καθήκον του κράτους και δικαίωμα των πολιτών.

Διαχωρισμός αρμοδιοτήτων και λειτουργίας.

• Την αρμοδιότητα έκδοσης των αδειών δόμησης (εγκριτική) ασκούν οι Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων.
• Την αρμοδιότητα ελέγχου της ορθής εκτέλεσης των αδειών (ελεγκτική) ασκούν οι Ελεγκτές Δόμησης.
• Οι Ελεγκτές είναι Μηχανικοί, με καθήκοντα ασυμβίβαστα του δημοσίου υπαλλήλου ή υπαλλήλου Ν.Π.Δ.Δ. ή υπαλλήλου στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, λειτουργούν ανεξάρτητα και δεν τελούν σε σχέση ιεραρχικού ελέγχου ή εποπτείας με τις Υπηρεσίες Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.).
• Την αρμοδιότητα κρατικής και συνεχούς εποπτείας της άσκησης του έργου των Υ.ΔΟΜ και των Ελεγκτών Δόμησης, ασκεί η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας καθώς και τα Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, τα οποία συγκροτούνται σε κάθε περιφερειακή ενότητα. Διαφάνεια.

Η υποβολή όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών στοιχείων και μελετών, προβλέπεται να είναι ηλεκτρονική και παράλληλα θεσμοθετείται η λειτουργία διαδραστικής διαδικτυακής πύλης ενημέρωσης και πληροφόρησης σχετικά με την Πολεοδομική Νομοθεσία.

Το σχέδιο νόμου αποτελείται από τρία κεφάλαια.

• Στο Κεφάλαιο Α’ ορίζεται η διαδικασία χορήγησης της έγκρισης δόμησης και της έκδοσης της άδειας δόμησης, ο χρόνος ισχύος της και οι διαδικασίες ελέγχου των μελετών από την Υ.ΔΟΜ. και της ορθής εκτέλεσής τους από τους Ελεγκτές Δόμησης.
• Επίσης θεσπίζεται το μητρώο μελετητών και επιβλεπόντων μηχανικών.
• Στο Κεφάλαιο Β’ περιλαμβάνονται οι διατάξεις για τους Ελεγκτές Δόμησης και την άσκηση του έργου τους καθώς και οι διατάξεις που καθορίζουν την άσκηση του κρατικού ελέγχου και εποπτείας στην άσκηση των καθηκόντων τους από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας (ΕΥΕΔΕΝ).
• Στο Κεφάλαιο Γ’ προβλέπεται η συγκρότηση των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) και του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) και οι διαδικασίες γνωμοδότησης επί των αρχιτεκτονικών μελετών. Επίσης προβλέπεται η συγκρότηση του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) για την εξέταση των προσφυγών κατά των πορισμάτων των Ελεγκτών Δόμησης και των πράξεων ή παραλείψεων των Υ.ΔΟΜ., καθώς και για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των ΣΧΟΠ τα οποία καταργούνται.
• Τέλος, προβλέπεται η συγκρότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, το οποίο και καταργείται.

Άρθρο 1

Ορισμοί της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμησης

Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι ακόλουθοι όροι έχουν το εξής περιεχόμενο:

1. έγκριση δόμησης: η πιστοποίηση του δικαιώματος δόμησης σύμφωνα με τους όρους δόμησης, που επιτρέπει την έκδοση της άδειας δόμησης.
2. άδεια δόμησης: η άδεια που επιτρέπει την εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών που περιγράφονται σε αυτήν και στις μελέτες που τη συνοδεύουν, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Άρθρο 2

Αρμόδια όργανα χορήγησης

Αρμόδια όργανα για τη χορήγηση της έγκρισης δόμησης και της άδειας δόμησης είναι οι Υπηρεσίες Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) των Δήμων, εκτός εάν από ειδικές διατάξεις ορίζεται διαφορετικά.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες για την έκδοση της άδειας δόμησης, που είναι πλέον οι Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων, σύμφωνα με το ν.3852/2010.

Παρατήρηση –Νομοθετική πρόβλεψη. Άρθρο 4 Ν.4067/2012 (Με την επιφύλαξη της Εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4067/2012 τρεις μήνες από την ψήφισή του)

Άδειες Δόμησης

• 1. Άδεια Δόμησης, κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 4030/2011, απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, όπως:
• α. Κατεδάφιση κατασκευών.
• β. Εκσκαφές, επιχώσεις, επιστρώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση. γ. Τοποθέτηση ικριωμάτων.
• δ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των παραρτημάτων τους. ε. Τροποποίηση ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων.
• στ. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή στον αριθμό απαιτουμένων θέσεων στάθμευσης. ζ. Κατασκευή και προσθήκη οποιασδήποτε μορφής εγκατάστασης, που δεν ορίζεται με τις παραγράφους 2 και 3. η. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται με την παράγραφο 3ζ. θ. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών.
• 2. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απαιτείται για τις ακόλουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα:
• α. Δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή μετά από έγγραφο της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας.
• β. Τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών για αυτοστέγαση μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού όπως εκάστοτε ορίζονται.
• γ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους σύμφωνα με το άρθρο 3 του π.δ. 24/ 31.5.1985 (Δ’ 270), εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων και εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας.
• δ. Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός σχεδίου ή εντός οικισμού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου, μετά από έγκριση του δήμου της περιοχής και της αρμόδιας Διεύθυνσης της περιφέρειας.
• ε. Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες, σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες αντιστήριξης.
• στ. Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνοδεύεται με πιστοποιητικό στατικής επάρκειας.
• ζ. Η κατασκευή ανελκυστήρα σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 27 που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια.
• η. Κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις διατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών γενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας ή της νομοθεσίας για τις προστατευόμενες περιοχές ή άλλης συναφούς νομοθεσίας. Για την κοπή δένδρων, στο περίγραμμα της εκσκαφής δεν απαιτείται οποιαδήποτε άδεια κατά τις διατάξεις του παρόντος, με την εξαίρεση των αδειών και εγκρίσεων που απαιτούνται από τις ειδικές διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου.
• θ. Υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου. Η έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης, μετά από αίτηση του ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκθεση μηχανικού. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας και κάθε σχετικό θέμα.
• 3. Δεν απαιτείται Άδεια Δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, για τις ακόλουθες εργασίες:
• α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου ή τις όψεις του, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων. Δεν συμπεριλαμβάνεται η κατασκευή ανελκυστήρα της παραγράφου 2 του άρθρου 27.
• β. Εσωτερικούς και εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων.
• γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.
• δ. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων.
• ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων στο ίδιο άνοιγμα. στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικριωμάτων.
• ζ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός μέτρου (1,00 μ.) ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό χωρίς χρήση σενάζ, γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Επίσης, επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυφών οικοπέδου ή γηπέδου.
• η. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών ή στον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο. Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών σε εσωτερικούς χώρους.
• θ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού η πισίνας, μέγιστης επιφάνειας 50 τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου τύπου compact και δεν απαιτείται για την εγκατάστασή τους τοιχίο από οπλισμένο σκυρόδεμα και με την προϋπόθεση ότι το ύψος όλων των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει περισσότερο το ένα μέτρο (1,00 μ.) από την οριστική στάθμη εδάφους και εφόσον δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύτερες από 1,00 μ. για την τοποθέτησή της και τηρείται η απαιτούμενη φύτευση του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων.
• ι. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους με πέτρα μέχρι συν/πλην 0,50 μ. από το φυσικό έδαφος.
• ια. Τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λέβητων αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, σε υφιστάμενα κτίρια σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 16, εγκατάσταση συστοιχίας επίτοιχων λεβήτων αερίου για θέρμανση ή παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών, εγκατάσταση συστημάτων τροφοδοσίας, ρύθμισης και μέτρησης φυσικού αερίου (ρυθμιστές, μετρητές, παροχετευτικοί αγωγοί), εγκατάσταση συστημάτων Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), υπέργειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου σύμφωνα με το άρθρο 17.
• ιβ. Τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων σύμφωνα με την παράγραφο 2β’ και γ’ του άρθρου 19.
• ιγ. Η κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών.
• ιδ. Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, εφόσον δεν αλλοιώνονται οι όψεις.Για τις ανωτέρω εργασίες απαιτείται, προ 48 ωρών, έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεσή τους της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μπορούν να καθορίζονται επιπλέον των παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου δεν απαιτείται άδεια δόμησης, αλλά έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή ενημέρωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. με την επιφύλαξη των περιπτώσεων των παραγράφων 1 και 3.
• 4. Για τις ακόλουθες περιπτώσεις οι εργασίες εκτελούνται χωρίς άδεια δόμησης σύμφωνα με τους όρους που ορίζει η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και ύστερα από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα: α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδομών, με την επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου, β) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας που καθορίζονται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, σε κτίριο ή κατασκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσες περί αυθαιρέτων διατάξεις.
• 5. Αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευή που εκτελείται ή έχει εκτελεστεί: α) χωρίς οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή έγγραφη ενημέρωση, όπως ορίζονται στο παρόν άρθρο, β) καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας ή της άδειας δόμησης γ) με βάση άδεια που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και των μέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται.
• 6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρεί τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση της άδειας δόμησης. Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω άδειας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετη και κατεδαφιστέα. Πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής δεν επιβάλλεται σε περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης, που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου.
• 7. Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειας δόμησης για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων ή εγκαταστάσεων.
• 8. Με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειας δόμησης, για την εκτέλεση έργων ή εγκαταστάσεων στους χώρους των πολιτικών αεροδρομίων, των εγκαταστάσεων ραδιοβοηθημάτων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και των χώρων των ζωνών λιμένων, ως και κάθε σχετική λεπτομέρεια.

Η έγκριση δόμησης και η άδεια δόμησης υπό το πρίσμα του Διοικητικού Δικαίου.

1.Έννοια διοικητικής πράξης.

• Μέχρι σήμερα στο δίκαιό μας είχε αποκρυσταλλωθεί ότι η οικοδομική άδεια είναι εκτελεστή διοικητική πράξη που επιτρέπει την εκτέλεση σε οικόπεδο ή γήπεδο των οικοδομικών εργασιών που προβλέπονται στις μελέτες που τη συνοδεύουν, εφόσον οι εργασίες αυτές είναι σύμφωνες με τις ισχύουσες διατάξεις.
• Από την απλή ανάγνωση των νέων διατάξεων προκύπτει ομοίως ότι τόσο η έγκριση δόμησης όσο και η άδεια δόμησης είναι διοικητικές πράξεις.
• Μάλιστα αποτελούν στο σύνολό τους μια σύνθετη διοικητική ενέργεια

Έγκριση Δόμησης και άδεια δόμησης – Σύνθετη διοικητική ενέργεια.

• Σύνθετη διοικητική ενέργεια υπάρχει, όταν οι σχετικές διατάξεις ορίζουν ότι για την επέλευση του τελικού έννομου αποτελέσματος απαιτούνται περισσότερες διαδοχικές διοικητικές πράξεις, η έκδοση κάθε μίας από τις οποίες είναι προϋπόθεση για την έκδοση της επόμενης, η δε τελευταία πράξη ενσωματώνει όλες τις προηγούμενες, οι οποίες έτσι αποβάλουν την αυτοτέλειά τους.
• Στη σύνθετη διοικητική ενέργεια κάθε μία από τις πράξεις που την αποτελούν εκδίδεται με ιδιαίτερη διαδικασία.
• Η έννοια της σύνθετης διοικητικής ενέργειας έχει ιδιαίτερη σημασία για τον δικαστικό έλεγχο των διοικητικών πράξεων.
• Έτσι, π.χ. το κύρος κάθε πράξης επηρεάζει μόνον το κύρος των πράξεων που την ακολουθούν. Κάθε πράξη μπορεί να προσβληθεί πριν από την ενσωμάτωσή της στην τελική. Μαζί με την τελική συμπροσβάλλονται και εκείνες που έχουν προηγηθεί.
• Σε περίπτωση ανάκλησης (ΣΕ 3335/1988) ή ακύρωσης μίας ενδιάμεσης πράξης, η ενέργεια επαναλαμβάνεται όχι ολόκληρη, αλλά από την πράξη που ακυρώθηκε (ΣΕ 3021/1980).

• Τι είναι διοικητική πράξη :
• Διοικητική πράξη είναι η δήλωση της βούλησης του διοικητικού οργάνου, που γίνεται σύμφωνα με ορισμένη διαδικασία ή και χωρίς διαδικασία, με την οποία θεσπίζεται μονομερώς ένας κανόνας δικαίου, δηλαδή θεσπίζεται μία νομική ρύθμιση με μόνη τη βούληση του διοικητικού οργάνου.
• Συνεπώς, η διοικητική πράξη είναι το νομικό μέσο με το οποίο ασκείται η δημόσια εξουσία από το διοικητικό όργανο.

Πότε προσβάλλεται , ενώπιον ποιου δικαστηρίου.

• Οι εκτελεστές διοικητικές πράξεις, καθώς και οι σιωπηρές αρνητικές πράξεις και ειδικότερα η «παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας» προσβάλλονται, με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου Διοικητικού Εφετείου, για ορισμένους λόγους που ανάγονται στην εξωτερική ή την εσωτερική νομιμότητά της και για την άσκηση αυτής προϋπόθεση είναι η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος.
• Έννομο συμφέρον για την άσκηση της αίτησης ακυρώσεως υπάρχει όταν συντρέχουν οι εξής δύο προϋποθέσεις:
• α. Η προσβαλλόμενη πράξη έχει προκαλέσει ηθική ή υλική βλάβη στον αιτούντα και
• β. Ο αιτών υφίσταται τη βλάβη αυτή με ορισμένη ιδιότητα που αναγνωρίζεται από τους κανόνες του δικαίου, δηλαδή, να υπάρχει μια ειδική έννομη σχέση του αιτούντα με την προσβαλλόμενη πράξη (ΣΕ 86/1988, 4045/1998).

• Το έννομο συμφέρον μπορεί να είναι υλικό, όταν η βλάβη που προκαλείται από την προσβαλλόμενη πράξη ή παράλειψη αφορά περιουσιακά δικαιώματα και μπορεί να αποτιμηθεί σε χρήμα, είτε ηθικό, όταν η βλάβη δεν συνίσταται σε περιουσιακή ζημία, αλλά αφορά καταστάσεις που έχουν ηθική αξία για τον αιτούντα (ΣΕ 3167/1998).
• Λόγοι που θεμελιώνουν την αίτηση ακυρώσεως είναι:
• 1. Η αναρμοδιότητα της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την πράξη,
• 2. Η παράβαση ουσιώδους τύπου που έχει ταχθεί για την ενέργεια της πράξης,
• 3. Η παράβαση κατ’ ουσία διάταξης νόμου και
• 4. Η κατάχρηση εξουσίας.

 

Η προσβολή της πράξης …/ η πενταετία.. /λόγοι προσβολής.

• Στο άρθρο μόνο του α.ν. 261/1968 (ΦΕΚ Α` 12) ορίζεται ότι:
  “Ατομικαί διοικητικαί πράξεις, εκδοθείσαι κατά παράβασιν νόμου, ανακαλούνται υπό της Διοικήσεως ελευθέρως και άνευ οιασδήποτε δια το Δημόσιον συνεπείας, εντός ευλόγου από της εκδόσεως αυτών χρόνου. Επιφυλασσομένων των ειδικώς, άλλως οριζουσών, διατάξεων της κειμένης νομοθεσίας, χρόνος, ήσσων της πενταετίας τουλάχιστον από της εκδόσεως των κατά τα άνω ανακλητικών πράξεων, εν ουδεμία περιπτώσει δύναται να θεωρηθεί ως μη εύλογος προς ανάκλησιν, ανεξαρτήτως τυχόν κτήσεως υπό τρίτων βάσει αυτών οιουδήποτε δικαιώματος”.
• Η διάταξη αυτή, η οποία προβλέπει ότι η ανάκληση διοικητικής πράξεως σε χρόνο μικρότερο της πενταετίας από την έκδοσή της θεωρείται ότι γίνεται εντός ευλόγου χρόνου, δεν ορίζει πάντως ότι μετά την πάροδο της πενταετίας η ανάκληση γίνεται πέραν του ευλόγου χρόνου και ότι επομένως απαγορεύεται. Εάν η πάροδος ορισμένου χρόνου από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως υπερβαίνει τον εύλογο για την ανάκληση χρόνο, είναι ζήτημα που κρίνεται από το Δικαστήριο κατά περίπτωση, βάσει των γενικών αρχών που διέπουν την ανάκληση των διοικητικών πράξεων (ΣτΕ 3904/2008, 3447/2007, 2566/2002).
• Περαιτέρω, σύμφωνα με τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου περί ανακλήσεως των διοικητικών πράξεων – οι οποίες αποτελούν σύνθεση της αρχής της νομιμότητας, η οποία επιβάλλει στη Διοίκηση την ανάκληση κάθε παράνομης διοικητικής πράξεως, καθώς επίσης και της αρχής της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου, η οποία απαιτεί τη διατήρηση της ισχύος των ευμενών για τον καλόπιστο διοικούμενο πράξεων – η Διοίκηση δεν δύναται να ανακαλεί, μετά την πάροδο του εύλογου χρόνου, ακόμη και τις παράνομες πράξεις της, εφόσον έχει δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ του διοικουμένου πραγματική κατάσταση δεκτική έννομης προστασίας.
• Ειδικότερα, η οικοδομική άδεια είναι παράνομη και ανακλητή και όταν η έκδοση της στηρίχθηκε σε στοιχεία τα οποία επικαλέσθηκε ή προσκόμισε ο αιτούμενος την έκδοση της και τα οποία αποδεικνύονται εκ των υστέρων αντικειμενικώς ανακριβή, συνέπεια δε της ανακρίβειας αυτής είναι ότι η άδεια εξεδόθη επί τη βάσει διατάξεων στις οποίες δεν θα μπορούσε νομίμως να στηριχθεί η έκδοση της αν δεν υπήρχε η ανωτέρω ανακρίβεια (Σ.τ.Ε. 2678/2003).

Άρθρο 3

Δικαιολογητικά στοιχεία και μελέτες

• 1. Έγκριση Δόμησης
• Για τη χορήγηση έγκρισης δόμησης, υποβάλλονται τα ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέτες:
  1. Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων και φύλλο ελέγχου.
  2. Τοπογραφικό διάγραμμα και διάγραμμα δόμησης. σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 9.
  3.  Αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατήσεων για τις υπηρεσίες μηχανικού. Επίσης υποβάλλονται τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό απόσπασμα για κάθε ακίνητο, αποδεικτικά στοιχεία νομιμότητας των υφιστάμενων κτισμάτων σε περίπτωση προσθήκης και εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργάνων, εκτός της γνωμοδότησης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου (όπως προστέθηκε με την παρ. 8 του άρθρου 29 του ν. 4067/2012) όπου απαιτούνται.
  2. Αδεια Δόμησης
     Για την έκδοση άδειας δόμησης υποβάλλονται η έγκριση δόμησης , η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου, όπου απαιτείται ( όπως προστέθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 29 ν. 4067/2012)  και τα ακόλουθα δικαιολογητικά και μελέτες, όπου απαιτούνται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία:
     • α)Αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα με τις δηλώσεις αναθέσεων – αναλήψεων σε ενιαίο τεύχος και φύλλο ελέγχου.
     • β)Αρχιτεκτονική μελέτη, στην οποία εμπεριέχεται η μελέτη παθητικής πυροπροστασίας και η μελέτη προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία όπου απαιτείται.
     • γ)Στατική μελέτη.
     • δ)Μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.
     • ε)Μελέτη ενεργειακής απόδοσης κτιρίου.
     • στ)Μελέτη χρονικού προγραμματισμού εκτέλεσης έργου.
     • ζ) Μελέτη υδραυλικών εγκαταστάσεων και αποχετεύσεων.
     • η) Μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας, θεωρημένη από την αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία.
     • θ)Μελέτη καυσίμου αερίου, εγκεκριμένη από την αρμόδια εταιρεία παροχής αερίου.
     • ι)Υπεύθυνη δήλωση κάθε μελετητή μηχανικού, στην οποία αναφέρεται ότι:
       • Οι μελέτες συντάχθηκαν σύμφωνα με τις γενικές και ειδικές πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς, είναι πλήρεις και τα στοιχεία τους συμφωνούν με τιςπροδιαγραφές και τους κανονισμούς που ισχύουν.
       • Οι διαστάσεις των σχεδίων και τα στοιχεία των μελετών ταυτίζονται με τις διαστάσεις και τα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης και του τοπογραφικού διαγράμματος βάσει των οποίων εκδόθηκε η έγκριση δόμησης.
       • Οι τεχνικές εκθέσεις που συνοδεύουν τα τεύχη υπολογισμών είναι πλήρεις και σύμφωνες με τις προδιαγραφές που ισχύουν.
     • ια)Σχέδιο και φάκελος ασφάλειας και υγείας του έργου, με ορισμό του υπευθύνου συντονιστή κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α’ 212).
     • ιβ) Συμβολαιογραφική δήλωση των προβλεπόμενων χώρων στάθμευσης, σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 1221/ 1981 (Α’ 292), και πιστοποιητικό μεταγραφής της στο υποθηκοφυλακείο ή καταχώρισής της στο κτηματολογικό γραφείο. Σε περίπτωση εξαγοράς, αντί της συμβολαιογραφικής δήλωσης υποβάλλεται αποδεικτικό καταβολής της απαιτούμενης εισφοράς.
     • ιγ) Αιτιολογική έκθεση της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ν. 1 577/1985 (Α’ 210).
     • ιδ) Αποδεικτικά κατάθεσης κρατήσεων και καταβολής εισφορών των μελετητών.
     • ιε) Ταυτότητα κτιρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 3 και 4 του ν. 3843/2010 (Α’ 62). Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται ο χρόνος έναρξης της υποχρέωσης υποβολής του παραπάνω δικαιολογητικού.
  3. Η αίτηση, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στοιχεία υποβάλλονται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.
  4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και των κατά περίπτωση αρμόδιων Υπουργών καθορίζονται:
     • α) η λειτουργία διαδραστικής διαδικτυακής πύλης ενημέρωσης και πληροφόρησης σχετικά με την Πολεοδομική Νομοθεσία.
     • β) ο τρόπος διαδικτυακής συνεργασίας μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών και άλλων φορέων που χορηγούν εγκρίσεις και η αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών από τις δημόσιες αρχές,
     • γ) οι τεχνικές προδιαγραφές των στοιχείων και δικαιολογητικών που υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή σύμφωνα με την παράγραφο 3.

Παρατήρηση – Νομοθετική ρύθμιση

Αρθρο 34 ΤΟΥ Ν.4067/2012 (ΝΟΚ)

Οικοδομικές άδειες σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος τους είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων του παρόντος είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων, που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής τους.

Παρ.6 άρθρου  27 του Ν.4067/2012

Παρατείνεται η ισχύς των οικοδομικών αδειών, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 3α του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795), έως και τις 31.12.2014, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να ενταχθούν στην παρ. 4γ του άρθρου 6 του ν. 4030/2011. Για τις εργασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.

Το ειδικότερο νομικό θέμα αλλαγής, αντικατάστασης, παραίτησης του επιβλέποντος Μηχανικού. H αμοιβή του Μηχανικού.

• Σύμφωνα με το άρθρο 338 παρ. 2 και 3 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ) : «2. Σε περίπτωση αποχής του επιβλέποντος, κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του έργου, απαιτείται η άμεση αντικατάστασή του (…) 3. Δεν επιτρέπεται σε οποιαδήποτε περίπτωση η εκτέλεση έργου από τα προβλεπόμενα στο παρόν κεφάλαιο χωρίς προηγουμένως να οριστεί ο επιβλέπων εκτέλεσης του έργου ή ο αντικαταστάτης του, σε περίπτωση αποχής του. Παράβαση της διάταξης αυτής συνεπάγεται, εκτός των άλλων, την αναγκαστική διακοπή των εργασιών, εκτός εάν η αρμόδια υπηρεσία κρίνει σκόπιμο το διορισμό επιβλέποντα εκτέλεσης του έργου. Στην τελευταία περίπτωση η αμοιβή του επιβλέποντος καθορίζεται από την υπηρεσία σε βάρος του εκτελούντος τα έργα, ο οποίος δεν έχει δικαίωμα αποζημίωσης για την παρέμβαση αυτή της υπηρεσίας.»
• Το άρθρο 342 του ΚΒΠΝ ορίζει: « 1. Ο επιβλέπων θεωρείται ότι απέχει από την επίβλεψη των εργασιών δόμησης που ανέλαβε και απαλλάσσεται των ευθυνών του σύμφωνα με το νόμο για τις εφεξής εκτελούμενες εργασίες, μόνο εάν το δηλώσει εγγράφως στην αρμόδια για τη χορήγηση των οικοδομικών αδειών υπηρεσία τρεις τουλάχιστον ημέρες πριν πραγματικά απόσχει από την επίβλεψη. Αυτός που ζήτησε την άδεια για την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών οφείλει μέσα στις τρεις αυτές, πριν από την πραγματική αποχή του επιβλέποντος ημέρες, να τον αντικαταστήσει. Για την αντικατάσταση του επιβλέποντος πρέπει να υποβληθεί σχετική αίτηση αυτού που εκτελεί τα έργα και δήλωση του αντικαταστάτη, η οποία θα περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται στο προηγούμενο άρθρο 341. Εάν παρέλθει άπρακτη η παραπάνω τριήμερη προθεσμία, ο εκτελών τα έργα οφείλει μέχρι να καθοριστεί ο αντικαταστάτης να τα διακόπτει, διαφορετικά εφαρμόζονται κατ’ αυτού οι σχετικές διατάξεις.
  2. Εάν ο επιβλέπων απέχει από την επίβλεψη του έργου λόγω ασθένειας ή άλλης ανώτερης βίας και δεν συμμορφωθεί στις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, θεωρείται ότι απέχει από την επίβλεψη και απαλλάσσεται των σχετικών ευθυνών του για την περαιτέρω συνέχιση των εργασιών, μόνο εάν αποδείξει ενώπιον του δικαστηρίου ότι η ασθένεια ή η ανωτέρα βία κατέστησαν αδύνατη την υποβολή της δήλωσης της προηγούμενης παραγράφου. Στην περίπτωση όμως αυτή ο εκτελών τα έργα οφείλει μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την πραγματική αποχή του επιβλέποντος και εφόσον αυτός δεν ορίζει σύμφωνα με τις διατάξεις της επόμενης παραγράφου αναπληρωτή του, να τον αντικαταστήσει κατ’ εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων.
  3. Ο επιβλέπων δικαιούται, σε περίπτωση ασθένειας ή άλλου κωλύματος να ορίζει, με προσωπική του ευθύνη, προσωρινό αναπληρωτή του με έγγραφη κοινοποίηση προς τον εκτελούντα τα έργα, ο οποίος δεν μπορεί να φέρει αντίρρηση γι’ αυτό, εφόσον δεν έχει συμφωνήσει διαφορετικά με τον επιβλέποντα.»
• Επιπροσθέτως, με τις νέες διατάξεις του άρθρου 6 του νόμου (παρ. 5 – 7) :
• Η άδεια δόμησης αναθεωρείται κατά το χρόνο ισχύος της αν αλλάξει ο επιβλέπων μηχανικός, με αίτηση που συνοδεύεται από:
• α) λεπτομερή τεχνική έκθεση του νέου επιβλέποντος μηχανικού, στην οποία περιέχεται η περιγραφή του σταδίου των εργασιών και φωτογραφίες της κατασκευής και του περιβάλλοντος χώρου,
• β) δήλωση του μηχανικού, που αντικαθίσταται για τη σύννομη περάτωση των εργασιών που έχει επιβλέψει, που συνοδεύεται από τεχνική έκθεση, φωτογραφίες της κατασκευής και του περιβάλλοντος χώρου.
• 6. Αν υποβληθεί δήλωση παραίτησης του επιβλέποντος μηχανικού, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκθεση με τις εκτελεσθείσες εργασίες, διακόπτονται αμέσως οι οικοδομικές εργασίες και η συνέχισή τους επιτρέπεται μόνο μετά την αναθεώρηση της αδείας.
• 7. Ο επιβλέπων θεωρείται ότι απέχει από την επίβλεψη των εργασιών δόμησης που ανέλαβε και απαλλάσσεται των ευθυνών του, μόνο εάν δηλώσει εγγράφως την αποχή από την επίβλεψη στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ.. Αν ο επιβλέπων μηχανικός απέχει χωρίς την παραπάνω δήλωση, η Υ.ΔΟΜ. μετά από αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, μπορεί να προχωρήσει στην αντικατάστασή του, ύστερα από έλεγχο που διενεργείται από Ελεγκτή Δόμησης για την πιστοποίηση του σταδίου των εργασιών και καταβολής της αμοιβής. Στο διάστημα μέχρι τη χορήγηση της αναθεώρησης δεν εκτελούνται οικοδομικές εργασίες. Όταν συντρέχει λόγος διακοπής των οικοδομικών εργασιών η αρμόδια υπηρεσία δόμησης εκδίδει σήμα διακοπής εργασιών, το οποίο γνωστοποιείται αμέσως στην αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία το κοινοποιεί.
• Επειδή η ανάθεση επίβλεψης συγκεκριμένου οικοδομικού έργου, κατά την κρατούσα στη νομολογία κρίση, φέρει το χαρακτήρα της συμβάσεως έργου (ενδεικτικά: ΑΠ 63/2010, ΑΠ 1696/2007 κλπ), βρίσκουν εφαρμογή συμπληρωματικά και τα άρθρα 681 κ.ε. του ΑΚ, που αφορούν τη σύμβαση έργου. Από τα άρθρα αυτά το άρθρο 700 ΑΚ αφορά το δικαίωμα του εργοδότη για καταγγελία, σύμφωνα με το οποίο: «Ο εργοδότης έχει δικαίωμα έως την αποπεράτωση του έργου να καταγγείλει οποτεδήποτε τη σύμβαση. Αν γίνει καταγγελία, οφείλεται στον εργολάβο η συμφωνημένη αμοιβή, αφαιρείται όμως απ’ αυτήν η δαπάνη που εξοικονομήθηκε από τη ματαίωση της σύμβασης, καθώς και οτιδήποτε άλλο ωφελήθηκε ο εργολάβος από άλλη εργασία του ή παρέλειψε με δόλο να ωφεληθεί.»
• Ερμηνεύοντας το σύνολο των ως άνω νομοθετικών διατάξεων γίνεται φανερό ότι: Αλλαγή του επιβλέποντος το έργο μηχανικού είναι δυνατό να λάβει χώρα με τους εξής τρόπους: (α) με παραίτησή του ή (β) με αλλαγή του από τον εργοδότη.
• Στην πρώτη περίπτωση κατά τις διατάξεις του άρθρου 342 του ΚΒΠΝ ο επιβλέπων μηχανικός απαλλάσσεται των ευθυνών του, όχι με μόνη την παραίτησή του, αλλά, εφόσον δηλώσει την παραίτησή του εγγράφως στην αρμόδια για τη χορήγηση των οικοδομικών αδειών υπηρεσία
• Ο επιβλέπων θεωρείται ότι απέχει από την επίβλεψη των εργασιών δόμησης που ανέλαβε και απαλλάσσεται των ευθυνών του, μόνο εάν δηλώσει εγγράφως την αποχή από την επίβλεψη στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ.. Αν ο επιβλέπων μηχανικός απέχει χωρίς την παραπάνω δήλωση, η Υ.ΔΟΜ. μετά από αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, μπορεί να προχωρήσει στην αντικατάστασή του, ύστερα από έλεγχο που διενεργείται από Ελεγκτή Δόμησης για την πιστοποίηση του σταδίου των εργασιών και καταβολής της αμοιβής.
• Η δεύτερη περίπτωση, αυτή της αλλαγής επιβλέποντα μηχανικού με πρωτοβουλία του εργοδότη, δύναται να πραγματοποιηθεί είτε εφόσον ο επιβλέπων απέχει από την επίβλεψη λόγω ασθένειας ή άλλης ανώτερης βίας, και εφόσον δεν έχει ορίσει αναπληρωτή του, ώστε να τον αντικαταστήσει, είτε με καταγγελία της σύμβασης επιβλέψεως έργου, δυνάμει του άρθρου 700 ΑΚ. (Αν ο επιβλέπων μηχανικός απέχει χωρίς την παραπάνω δήλωση, η Υ.ΔΟΜ. μετά από αίτηση του κυρίου ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, μπορεί να προχωρήσει στην αντικατάστασή του, ύστερα από έλεγχο που διενεργείται από Ελεγκτή Δόμησης για την πιστοποίηση του σταδίου των εργασιών και καταβολής της αμοιβής.)
• Ωστόσο, η ως άνω αλλαγή επιβλέποντος, πρέπει να είναι ενταγμένη εντός του πλαισίου που ορίζουν η καλή πίστη, τα χρηστά ήθη και ο κοινωνικοοικονομικός σκοπός του ασκούμενου δικαιώματος (βλ. άρθρα 281, 288 ΑΚ). Ήτοι, αφενός ο εργοδότης οφείλει να γνωστοποιεί την πρόθεσή του για αλλαγή επιβλέποντα μηχανικού καθώς και τους λόγους που τον εξώθησαν σε αυτή και αφετέρου το δικαίωμα του εργολάβου (διπλωματούχου μηχανικού που ανέλαβε την εκπόνηση μελέτης και την επίβλεψη του έργου), να αξιώσει τη συμφωνηθείσα αμοιβή, υπόκειται στον περιορισμό της καταχρηστικής ασκήσεως του δικαιώματος σύμφωνα με το άρθρ. 281 ΑΚ (ΑΠ 1696/07).
• Κατά τις διατάξεις του ΑΚ, καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος υπάρχει και όταν, από την πραγματική κατάσταση που διαμορφώθηκε ή από τις περιστάσεις που μεσολάβησαν, η άσκηση του δικαιώματος από το δικαιούχο έρχεται σε προφανή αντίθεση προς την ευθύτητα και εντιμότητα που πρέπει να κρατούν στις συναλλαγές ή προς τα επιβαλλόμενα χρηστά συναλλακτικά ήθη ή προς τον κοινωνικό ή οικονομικό σκοπό του δικαιώματος, έτσι ώστε η ενάσκηση του δικαιώματος αυτού να προσκρούει στις περί δικαίου και ηθικής αντιλήψεις του μέσου κοινωνικού ανθρώπου (Ολ. ΑΠ 34/2005).
• Στην περίπτωση αλλαγής επιβλέποντα μηχανικού με καταγγελία της σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 700 ΑΚ, κατά ρητή πρόβλεψη της αυτής διάταξης και εφόσον δεν έχει συμφωνηθεί κάτι διάφορο αλλά και δεν αντίκειται στην καταχρηστική άσκηση δικαιώματος, ως άνω αναλύθηκε, οφείλεται ολόκληρη η αμοιβή του επιβλέποντα μηχανικού, από την οποία αφαιρείται η δαπάνη που εξοικονομήθηκε από τη ματαίωση της σύμβασης, καθώς και οτιδήποτε άλλο ωφελήθηκε ο μηχανικός από άλλη εργασία του ή παρέλειψε με δόλο να ωφεληθεί.
• Πάντως , οι εργασίες δόμησης , διακόπτονται, εφόσον δεν υπάρχει επιβλέπων μηχανικός και ξαναρχίζουν όχι απλά με τον ορισμό του νέου επιβλέποντα, αλλά με την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας.
• Η ειδική πρόβλεψη της παρ. ια)του άρθρου 3.
• Σχέδιο και φάκελος ασφάλειας και υγείας του έργου, με ορισμό του υπευθύνου συντονιστή κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α’ 212).
• Τομή στο μέχρι τώρα δίκαιο ο υποχρεωτικός ορισμός του υπευθύνου συντονιστή κατά τα οριζόμενα στο π.δ 305/1996 (Α’212)
• Σύμφωνα με το Π.Δ 305/1996 (εργατικό δίκαιο) σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια” (όγδοη ειδική οδηγία κατά την έννοια του άρθρου 16 (παράγραφος 1) της οδηγίας 89/391/ΕΟΚ) καθορίζονται οι ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2.
• Από την ενδελεχή ανάλυση του Π.Δ 305/1996 προκύπτει ότι στο συγκεκριμένο νομοθέτημα δεν προβλέπεται ο όρος «επιβλέπων» αλλά αυτός του «συντονιστή». Έτσι, συντονιστής για θέματα ασφαλείας και υγείας κατά την εκπόνηση της μελέτης του έργου είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο ο εργολάβος ολόκληρου του έργου και εάν δεν υπάρχει ο κύριος του έργου αναθέτει την εκτέλεση των καθηκόντων που προβλέπονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 5 του νομοθετήματος αυτού.
• Εξίσου, συντονιστής για θέματα ασφαλείας και υγείας κατά την εκτέλεση του έργου είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο οποίο ο εργολάβος ολόκληρου του έργου και εάν δεν υπάρχει ο κύριος του έργου αναθέτει τα καθήκοντα που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 5 του νομοθετήματος αυτού.
• Ο συντονιστής για θέματα ασφάλειας και υγείας κατά την εκπόνηση της μελέτης συντονίζει την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του συγκεκριμένου διατάγματος, καταρτίζει ή αναθέτει την κατάρτιση του σχεδίου ασφάλειας και υγείας, καταρτίζει το φάκελο ασφάλειας και υγείας. Ο συντονιστής για θέματα ασφάλειας και υγείας κατά την εκτέλεση του έργου οφείλει να συντονίζει, επίσης, την εφαρμογή των γενικών αρχών πρόληψης και ασφάλειας στις τεχνικές ή και οργανωτικές επιλογές, να συντονίζει την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων ώστε οι εργολάβοι και οι υπεργολάβοι να εφαρμόζουν με συνέπεια τις αρχές τις προβλεπόμενες στο συγκεκριμένο διάταγμα, όπως και να εφαρμόζουν, όποτε απαιτείται το σχέδιο ασφάλειας και υγιεινής, να συντονίζει την εποπτεία για την ορθή εφαρμογή των εργασιακών διαδικασιών.
• (ΒΛ. αναλυτικά σελ.59 , σελ 70 σημειώσεων εισήγησης)

Μητρώο Μελετητών & Επιβλεπόντων

• Αιτιολογική έκθεση
• Τα Μητρώα Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών.
• Τα προβλεπόμενα δημόσιας πρόσβασης Μητρώα Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών με τα επαγγελματικά τους προσόντα και δικαιώματα, θα κατοχυρώσουν τους πολίτες από φαινόμενα παράνομης άσκησης επαγγέλματος και νομιμότητας των αδειών δόμησης.

Άρθρο8
Μητρώο Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών και καθήκοντα

• 1.Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, τηρείται μητρώο στο οποίο παρέχεται δημόσια πρόσβαση, με τα στοιχεία των μηχανικών. Αυτό περιλαμβάνει τα επαγγελματικά προσόντα μηχανικού, τον τίτλο σπουδών, την ειδικότητα, την άδεια άσκησης και τα ειδικά επαγγελματικά δικαιώματα. Ο αριθμός του μητρώου είναι μοναδικός για κάθε μηχανικό, ενώ η δήλωσή του και ο έλεγχος του στοιχείου από την Υ.ΔΟΜ. αποτελούν προϋπόθεση για την έκδοση της έγκρισης και της άδειας δόμησης.

Παρατήρηση – Νεώτερη νομοθετική ρύθμιση.

Άρθρο 29 παρ.1 του Ν.4067/2012

• Η ισχύς της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4030/2011 αρχίζει μετά την έκδοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με την οποία διαπιστώνεται η οργάνωση του μητρώου του πρώτου εδαφίου της ίδιας παραγράφου. Εγκρίσεις και άδειες δόμησης, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας, χωρίς τη δήλωση του αριθμού του μηχανικού στο μητρώο της παραπάνω διάταξης θεωρούνται νομίμως εκδοθείσες.
• 2. Οι μελετητές μηχανικοί ευθύνονται για την εκπόνηση όλων των επί μέρους μελετών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Για τις άδειες δόμησης που αφορούν κτίρια σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό ή ιστορικό τμήμα πόλης, οικιστικό σύνολο που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καθώς και κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεότερα μνημεία οι αρχιτεκτονικές μελέτες εκπονούνται και υπογράφονται αποκλειστικά από αρχιτέκτονες μηχανικούς και οι στατικές μελέτες από τους αρμόδιους πολιτικούς μηχανικούς.
• 3. Οι επιβλέποντες μηχανικοί ευθύνονται ανά τομέα επίβλεψης:
• α) Για την επίβλεψη των οικοδομικών εργασιών σύμφωνα με τις μελέτες που συνοδεύουν την έγκριση δόμησης και την άδεια δόμησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 341 και 342 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (π.δ. της 14.7.1999, Δ’ 580).
• β) Για τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων στοιχείων της Ταυτότητας του Κτιρίου σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 3843/2010.
• γ) Για την ενημέρωση της Υ.ΔΟΜ. για τον ορισμό της ημερομηνίας ελέγχου.
  

Aνάλυση  – Αιτιολογία

 Με το άρθρο 8 θεσπίζεται το μητρώο μελετητών και επιβλεπόντων μηχανικών και προσδιορίζεται η ευθύνη αυτών.

Η ευθύνη των Μελετητών σύμφωνα με τις νέες διατάξεις.

(Μελέτη φέροντος, οργανισμού και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων).

• Μια από τις κύριες αλλαγές του πλαισίου έκδοσης αδειών δόμησης είναι και η πλήρης ευθύνη των Μελετητών Μηχανικών για τις εκπονούμενες μελέτες οι οποίες δεν θα ελεγθούν από την Υπηρεσία δόμησης ως προς τα κύρια στοιχεία προδιαγραφών, αστοχιών, εφαρμογής ειδικών κανονισμών και αξιοπιστίας.
• Βεβαίως ακόμη και με το προϊσχύον δίκαιο οι μελετητές Μηχανικοί είχαν την ευθύνη για το εκπονούμενο έργο , ωστόσο ο έλεγχος και η έγκριση των μελετών από τις αρμόδιες υπηρεσίες , δια του τεκμηρίου νομιμότητας, δημιουργούσε συνθήκες «ασφάλειας» και καταμερισμού στις ελάχιστες περιπτώσεις , πραγματικά σημαντικών αστοχιών.
• Είναι αληθές ότι κυρίως στον τομέα των μελετών φέροντος οργανισμού και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων οι επιστημονικές εξελίξεις και το επίπεδο των εκπονούμενων μελετών πολλές φορές είχαν σαν αποτέλεσμα την εφαρμογή έργων βάσει μελετών οι οποίες ουδέποτε προσκομίστηκαν , ελέγχθηκαν και εγκρίθηκαν από την υπηρεσία. Η γραφειοκρατία και οι συνθήκες διαπλοκής είχαν διαμορφώσει ένα πλαίσιο «αποφυγής» από τον έλεγχο της πολεοδομικής υπηρεσίας.
• Με τη νέα διάταξη σε συνδυασμό με τις βασικές διατάξεις ποινικού χαρακτήρα διαμορφώνουν ένα νέο πλαίσιο το οποίο απαιτεί άριστη επιστημονική επάρκεια, προσοχή και προσήλωση και διαφύλαξη σημαντικών αγαθών δημοσίου ενδιαφέροντος ευθέως από τον Μηχανικό , χωρίς τον έλεγχο και την συμμετοχή άμεσα κρατικών λειτουργιών. Μάλιστα σε συνδυασμό με την παρ.ι του άρθρου 3 του νόμου (Υπεύθυνη δήλωση κάθε μελετητή μηχανικού, στην οποία αναφέρεται ότι: Οι μελέτες συντάχθηκαν σύμφωνα με τις γενικές και ειδικές πολεοδομικές διατάξεις και κανονισμούς, είναι πλήρεις και τα στοιχεία τους συμφωνούν με τις προδιαγραφές και τους κανονισμούς που ισχύουν. Οι διαστάσεις των σχεδίων και τα στοιχεία των μελετών ταυτίζονται με τις διαστάσεις και τα στοιχεία του διαγράμματος δόμησης και του τοπογραφικού διαγράμματος βάσει των οποίων εκδόθηκε η έγκριση δόμησης. Οι τεχνικές εκθέσεις που συνοδεύουν τα τεύχη υπολογισμών είναι πλήρεις και σύμφωνες με τις προδιαγραφές που ισχύουν.)
• καθίσταται σαφές ότι η ευθύνη για την τήρηση όλων των προδιαγραφών και των ειδικών κανονισμών εναπόκεινται στην βούληση των ιδιωτών Μηχανικών.

Η επίβλεψη κατά το Ν.4030/2011

• Το ειδικότερο πλαίσιο ευθυνών πέραν των θεσπιζόμενων με τον Ν.4030/2011 διατάξεων
• Οι διατάξεις του από 17/7-16/8/1923 Ν.Δ. (άρθρα 53-55) σε συνδυασμό με το Β.Δ. 15/12/23-21/01/24 περί εκτελέσεως του από 17/07/1923 περιγράφουν την υπηρεσία της επίβλεψης – εποπτείας τεχνικών έργων για την κατασκευή των οποίων απαιτείται άδεια από δημόσια αρχή.
• Σύμφωνα μ’ αυτές ο επιβλέπων – εποπτεύων την εκτέλεση του έργου με σύμβαση που συνάπτει με τον εκτελούντα το οικοδομικό έργο (κύριο του έργου ή εργολάβο ή πρόσωπο που με σύμβαση με τον κύριο τον έργου έχει αναλάβει την διαχείριση και τη κατασκευή του έργου για λογαριασμό τον κυρίου του έργου) αναλαμβάνει τις κάτωθι συγκεκριμένες αρμοδιότητες – καθήκοντα:
• επιβλέπει τις οικοδομικές εργασίες η φύση  των οποίων εμπίπτει στις αρμοδιότητες που του αναθέτει η Πολεοδομία  με την οικοδομική άδεια
• επιβλέπει την αρχιτεκτονική και κτιριολογική διάταξη της οικοδομής έχοντας την ευθύνη για την εφαρμογή του σχεδίου και την τήρηση υπό της υγιεινής και αισθητικής επιβαλλομένων περιορισμών και των λοιπών όρων βάσει των οποίων χορηγήθηκε η σχετική οικοδομική άδεια
• επιβλέπει τη δόμηση των μεταλλικών και. εκ μεταλλοπαγούς σκυροκονιάματος ή και εξ άλλων υλικών μερών της οικοδομής έχοντας την ευθύνη για τη στερεότητα αυτών.
• Ο Μηχανικός αναφέρεται στην Πολεοδομική Υπηρεσία για την σύννομη εκτέλεση του έργου.
• Αντικαθίσταται μόνο με έγκριση της υπηρεσίας. Η σύμβαση του δεν λύεται με μόνη τη βούληση του κυρίου του έργου.
• Χαρακτηριστικό των ανωτέρω καθηκόντων είναι ότι αυτά είναι συγκεκριμένα και δεν καθιερώνουν κάποιο γενικό καθήκον μέριμνας και προσοχής για την αποτροπή αξιόποινων αποτελεσμάτων εξ οιασδήποτε πηγής κινδύνου.
• Επιπροσθέτως, η ευθύνη μηχανικών κατά την εκτέλεση έργου διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 681 επ. ΑΚ, από τις γενικές περί δικαιοπραξιών διατάξεις του ΑΚ. Κατά παρέκκλιση, η ευθύνη των μηχανικών στους οποίους ανατίθεται η επίβλεψη ανεγειρόμενης οικοδομής διέπεται και από το άρθρο 341 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ). Ειδικότερα στην παράγραφο 2 του άρθρου 341 του ΚΒΠΝ ορίζεται ” Εάν οι επιβλέποντες την εκτέλεση ενός έργου είναι περισσότεροι από ένας, ο καθένας από αυτούς οφείλει να ορίζει στην κατά τα παραπάνω δήλωσή του σαφώς τις εργασίες, την επίβλεψη των οποίων αναλαμβάνει. Στην περίπτωση αυτή η αρμόδια υπηρεσία για τη χορήγηση της απαιτούμενης άδειας εκτέλεσης των παραπάνω εργασιών, καθορίζει εγγράφως τις ευθύνες του κάθε επιβλέποντος ανάλογα με τη φύση των εργασιών, των οποίων την επίβλεψη αυτός αναλαμβάνει. Πάντως, ο αναλαμβάνων την επίβλεψη της αρχιτεκτονικής και κτιριολογικής διάταξης της οικοδομής είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του σχεδίου και την τήρηση των περιορισμών που επιβάλλονται για λόγους υγιεινής και αισθητικής και των υπόλοιπων όρων σύμφωνα με τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια. Ο αναλαμβάνων την επίβλεψη της δόμησης των μεταλλικών και από οπλισμένο σκυρόδεμα ή και από άλλα υλικά μερών της οικοδομής είναι υπεύθυνος για τη στερεότητά τους.”.
• Στο εκτεταμένο πεδίο της ευθύνης μηχανικών εμπίπτει και η διάταξη του άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα, η οποία αναφέρεται στην παραβίαση των κανόνων της οικοδομικής, κατά την οποία:
  • «1. Όποιος κατά την εκπόνηση μελέτης ή τη διεύθυνση ή την εκτέλεση οικοδομικού ή άλλου ανάλογου έργου ή μιας κατεδάφισης, με πρόθεση ή από αμέλεια ενεργεί παρά τους κοινώς αναγνωρισμένους τεχνικούς κανόνες και έτσι προξενεί κίνδυνο για τη ζωή ή την υγεία ανθρώπου, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο (2) ετών.
  • 2. Η παραγραφή της άνω πράξεως αρχίζει από την ημέρα της επέλευσης του αποτελέσματος της παραβίασης.»
• Προς τούτο αντιλαμβανόμαστε ότι το σύνολο των διατάξεων (έλεγχος διαγράμματος κάλυψης, ελεγκτές δόμησης, ηλεκτρονικές υπηρεσίες, έλεγχος κατασκευών) θα πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως, ώστε να καλυφθεί στο σύνολο ο δημόσιος έλεγχος. Σε διαφορετική περίπτωση εάν μια από τις παραμέτρους του νόμου αστοχήσει, πιθανότατα τα αποτελέσματα για τους μελετητές μηχανικούς να είναι δυσμενή.
• Στην πραγματικότητα δίδεται στον Έλληνα Μηχανικό μια μεγάλη, νομικά ιστορική ευκαιρία ανάληψης ευθύνης προς προστασία του Κοινωνικού συνόλου αντίστοιχη του επιπέδου σπουδών του και των φιλοδοξιών της πολιτείας…
  (Βλ και σημειώσεις. Ευθύνη σε περίπτωση πτώσης κτίσματος από σεισμό)

Οι ελεγκτές δόμησης.

• Έλεγχος εργασιών δόμησης. Επιβλέποντες Μηχανικοί. Ελεγκτές δόμησης.
• Άρθρο 7
• Αρμοδιότητες ελεγκτών δόμησης.
• Άρθρο 11.
• Διαδικασία ορισμού του ελεγκτή δόμησης.
• Άρθρο 7
• Στάδια ελέγχου.
• Άρθρο 7.Υπουργική απόφαση
• Αντικείμενο ελέγχου – αυτοψίες.
• Άρθρο 7 .Υπουργική απόφαση
• Πόρισμα ελεγκτή δόμησης.
• Άρθρο 15
• Επιβλέποντες Μηχανικοί, ευθύνη – παρουσία κατά τον έλεγχο.
• Άρθρο 7 παρ.8
• Διαπίστωση αυθαιρέτων κατασκευών.
• Άρθρο 15
• Διαδικασία επιβολής προστίμων.
• Άρθρο 15

• Προσφυγή ενδιαφερόντων.
• Άρθρο 30

• Επικίνδυνες κατασκευές.
• Ειδικό θέμα.
• Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ).
• Άρθρο 30 – 34
• Προσφυγές κατά των πορισμάτων των ελεγκτών δόμησης.
• Άρθρο 33-34
• Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.).
• Άρθρο 7
• Ολοκλήρωση των εργασιών
• Άρθρο 7.

Οι αναφορές στο άρθρο 7 του Νόμου.

Έλεγχος εργασιών δόμησης. Επιβλέποντες Μηχανικοί. Ελεγκτές δόμησης.

Διαδικασία ορισμού του ελεγκτή δόμησης.

Στάδια ελέγχου.

• Υπουργική απόφαση

Αντικείμενο ελέγχου – αυτοψίες.

• Υπουργική απόφαση

Επιβλέποντες Μηχανικοί, ευθύνη – παρουσία κατά τον έλεγχο.

Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.).

Ολοκλήρωση των εργασιών

Έλεγχος εργασιών δόμησης. Επιβλέποντες Μηχανικοί. Ελεγκτές δόμησης.

• Παρ.3. Ο έλεγχος είναι υποχρεωτικός για κάθε έργο που εκτελείται με άδεια δόμησης. Οι έλεγχοι διενεργούνται από διαφορετικό κάθε φορά Ελεγκτή Δόμησης με αυτοψία και έλεγχο της εφαρμογής των μελετών βάσει των οποίων εκδόθηκε η άδεια δόμησης.
• Παρ.6. Ο γενικός επιβλέπων βάσει της άδειας δόμησης υποχρεούται να ενημερώνει δέκα ημέρες πριν την ολοκλήρωση κάθε σταδίου την Υ.ΔΟΜ.. Οι έλεγχοι διενεργούνται το αργότερο μέσα σε πέντε ημέρες από την ορισθείσα ημερομηνία ολοκλήρωσης κάθε σταδίου.
• Παρ.7. Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει ηλεκτρονικά την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας του άρθρου 16, η οποία ορίζει αυθημερόν με ηλεκτρονική κλήρωση τον ελεγκτή δόμησης και τον ενημερώνει σχετικά, καθώς και τον κύριο του έργου και τον γενικό επιβλέποντα.
• Παρ.8. Οι υποχρεωτικοί έλεγχοι διενεργούνται από τον ορισθέντα ελεγκτή δόμησης με την παρουσία των επιβλεπόντων μηχανικών και αφού προηγουμένως έχουν συμπληρωθεί από αυτούς τα προβλεπόμενα στοιχεία για τη δημιουργία της Ταυτότητας Κτιρίου.

Ευθύνες των επιβλεπόντων.

• Η επίβλεψη είναι ίσως η σημαντικότερη υπηρεσία του Μηχανικού στη διάρκεια κατασκευής ενός έργου.
• Μικρές αστοχίες μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες και ανεπανόρθωτες βλάβες.
• Το πλαίσιο ευθύνης , εκ του νόμου σπουδαίο.
• Πιθανά λάθη μπορούν να κοστίσουν ζωές….
• Ο επιβλέπων, ο ελεγκτής δόμησης του προηγούμενου αιώνα ( ΒΛ.ν.δ 1923)

Η επίβλεψη κατά το Ν.4030/2011.
Το ειδικότερο πλαίσιο ευθυνών πέραν των θεσπιζόμενων με τον Ν.4030/2011 διατάξεων

Οι διατάξεις του από 17/7-16/8/1923 Ν.Δ. (άρθρα 53-55) σε συνδυασμό με το Β.Δ. 15/12/23-21/01/24 περί εκτελέσεως του από 17/07/1923 περιγράφουν την υπηρεσία της επίβλεψης – εποπτείας τεχνικών έργων για την κατασκευή των οποίων απαιτείται άδεια από δημόσια αρχή.

Σύμφωνα μ’ αυτές ο επιβλέπων – εποπτεύων την εκτέλεση του έργου με σύμβαση που συνάπτει με τον εκτελούντα το οικοδομικό έργο (κύριο του έργου ή εργολάβο ή πρόσωπο που με σύμβαση με τον κύριο τον έργου έχει αναλάβει την διαχείριση και τη κατασκευή του έργου για λογαριασμό τον κυρίου του έργου) αναλαμβάνει τις κάτωθι συγκεκριμένες αρμοδιότητες – καθήκοντα:

• επιβλέπει τις οικοδομικές εργασίες η φύση  των οποίων εμπίπτει στις αρμοδιότητες που του αναθέτει η Πολεοδομία  με την οικοδομική άδεια
• επιβλέπει την αρχιτεκτονική και κτιριολογική διάταξη της οικοδομής έχοντας την ευθύνη για την εφαρμογή του σχεδίου και την τήρηση υπό της υγιεινής και αισθητικής επιβαλλομένων περιορισμών και των λοιπών όρων βάσει των οποίων χορηγήθηκε η σχετική οικοδομική άδεια
• επιβλέπει τη δόμηση των μεταλλικών και. εκ μεταλλοπαγούς σκυροκονιάματος ή και εξ άλλων υλικών μερών της οικοδομής έχοντας την ευθύνη για τη στερεότητα αυτών.

Ο Μηχανικός αναφέρεται στην Πολεοδομική Υπηρεσία για την σύννομη εκτέλεση του έργου.

Αντικαθίσταται μόνο με έγκριση της υπηρεσίας . Η σύμβαση του δεν λύεται με μόνη τη βούληση του κυρίου του έργου.

Χαρακτηριστικό των ανωτέρω καθηκόντων είναι ότι αυτά είναι συγκεκριμένα και δεν καθιερώνουν κάποιο γενικό καθήκον μέριμνας και προσοχής για την αποτροπή αξιόποινων αποτελεσμάτων εξ οιασδήποτε πηγής κινδύνου.

Επιπροσθέτως, η ευθύνη μηχανικών κατά την εκτέλεση έργου διέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 681 επ. ΑΚ, από τις γενικές περί δικαιοπραξιών διατάξεις του ΑΚ. Κατά παρέκκλιση, η ευθύνη των μηχανικών στους οποίους ανατίθεται η επίβλεψη ανεγειρόμενης οικοδομής διέπεται και από το άρθρο 341 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ).

Ειδικότερα στην παράγραφο 2 του άρθρου 341 του ΚΒΠΝ ορίζεται ” Εάν οι επιβλέποντες την εκτέλεση ενός έργου είναι περισσότεροι από ένας, ο καθένας από αυτούς οφείλει να ορίζει στην κατά τα παραπάνω δήλωσή του σαφώς τις εργασίες, την επίβλεψη των οποίων αναλαμβάνει. Στην περίπτωση αυτή η αρμόδια υπηρεσία για τη χορήγηση της απαιτούμενης άδειας εκτέλεσης των παραπάνω εργασιών, καθορίζει εγγράφως τις ευθύνες του κάθε επιβλέποντος ανάλογα με τη φύση των εργασιών, των οποίων την επίβλεψη αυτός αναλαμβάνει.

Πάντως ο αναλαμβάνων την επίβλεψη της αρχιτεκτονικής και κτιριολογικής διάταξης της οικοδομής είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του σχεδίου και την τήρηση των περιορισμών που επιβάλλονται για λόγους υγιεινής και αισθητικής και των υπόλοιπων όρων σύμφωνα με τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια.

Ο αναλαμβάνων την επίβλεψη της δόμησης των μεταλλικών και από οπλισμένο σκυρόδεμα ή και από άλλα υλικά μερών της οικοδομής είναι υπεύθυνος για τη στερεότητά τους.”.

Στο εκτεταμένο πεδίο της ευθύνης μηχανικών εμπίπτει και η διάταξη του άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα, η οποία αναφέρεται στην παραβίαση των κανόνων της οικοδομικής, κατά την οποία:

1. Όποιος κατά την εκπόνηση μελέτης ή τη διεύθυνση ή την εκτέλεση οικοδομικού ή άλλου ανάλογου έργου ή μιας κατεδάφισης, με πρόθεση ή από αμέλεια ενεργεί παρά τους κοινώς αναγνωρισμένους τεχνικούς κανόνες και έτσι προξενεί κίνδυνο για τη ζωή ή την υγεία ανθρώπου, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο (2) ετών.
2. Η παραγραφή της άνω πράξεως αρχίζει από την ημέρα της επέλευσης του αποτελέσματος της παραβίασης.»

Άρθρο 286 πκ

• Επισημαίνεται ότι η παραγραφή της αξιόποινης πράξης του άρθρου 286 ΠΚ, δεν αρχίζει από το χρόνο κατά τον οποίο ο υπαίτιος ενήργησε ή όφειλε να ενεργήσει, όπως ορίζεται για όλα τα εγκλήματα (άρθρο 17 ΠΚ), αλλά από την ημέρα επέλευσης του αποτελέσματος της παραβίασης (άρθρο 286 παρ. 2 ΠΚ), ρύθμιση που καθιστά την πράξη αυτή πρακτικώς απαράγραπτη.
• Το γεγονός αυτό θέτει σε ισόβια ομηρία τους μηχανικούς, αλλά και τους κληρονόμους τους, αφού η παραγραφή των αστικών αξιώσεων συμπίπτει με αυτήν του εγκλήματος (άρθρο 937 παρ. 2 ΑΚ).
• Παράλληλα, κατά τρόπο ασυνήθιστο, προβλέπεται το ίδιο πλαίσιο ποινής για την τέλεση της πράξης από δόλο και από αμέλεια, γεγονός που καθιστά δυσμενέστερη τη θέση του κατηγορουμένου στη δεύτερη περίπτωση, που συντρέχει κατά κανόνα.

Το απαράγραπτο του άρθρου 286 του Π.Κ

• Ανάλογη εξαίρεση προβλέπεται μόνο για το έγκλημα των βασανιστηρίων υπό καθεστώς σφετερισμού της λαϊκής κυριαρχίας (άρθρο 137Δ παρ. 3 ΠΚ).
• Η έλλειψη οποιασδήποτε αναλογικότητας αποβαίνει προκλητική. Παράλληλα, κατά τρόπο ασυνήθιστο, προβλέπεται το ίδιο πλαίσιο ποινής για την τέλεση της πράξης από δόλο και από αμέλεια, γεγονός που καθιστά δυσμενέστερη τη θέση του κατηγορουμένου στη δεύτερη περίπτωση, που συντρέχει κατά κανόνα.

Διαδικασία ορισμού του ελεγκτή δόμησης.

• παρ.6
• Ο γενικός επιβλέπων βάσει της άδειας δόμησης υποχρεούται να ενημερώνει δέκα ημέρες πριν την ολοκλήρωση κάθε σταδίου την Υ.ΔΟΜ.. Οι έλεγχοι διενεργούνται το αργότερο μέσα σε πέντε ημέρες από την ορισθείσα ημερομηνία ολοκλήρωσης κάθε σταδίου.
• Παρ.7.
• Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει ηλεκτρονικά την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας του άρθρου 16, η οποία ορίζει αυθημερόν με ηλεκτρονική κλήρωση τον ελεγκτή δόμησης και τον ενημερώνει σχετικά, καθώς και τον κύριο του έργου και τον γενικό επιβλέποντα.
• Παρ.8.
• Οι υποχρεωτικοί έλεγχοι διενεργούνται από τον ορισθέντα ελεγκτή δόμησης με την παρουσία των επιβλεπόντων μηχανικών και αφού προηγουμένως έχουν συμπληρωθεί από αυτούς τα προβλεπόμενα στοιχεία για τη δημιουργία της Ταυτότητας Κτιρίου.

Στάδια ελέγχου.  Αντικείμενο ελέγχου –  αυτοψίες.
Υπουργική απόφαση

• Παρ.4 Οι έλεγχοι διενεργούνται στα εξής στάδια:
• α) Αμέσως μετά την ολοκλήρωση ξυλοτύπων, οπλισμού θεμελίωσης και τοιχίων υπογείου.
• Ο έλεγχος αφορά στην τήρηση του ξυλοτύπου, του βάθους θεμελίωσης, της θέσης, των πλαγίων αποστάσεων και των διαστάσεων του κτιρίου.
• β) Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του φέροντος οργανισμού και της τοιχοποιίας.
• Ο έλεγχος αφορά στις εξωτερικές διαστάσεις, το ύψος, τη θέση του κτιρίου, το είδος της τοιχοποιίας, της θερμομόνωσης του κτιρίου, την τήρηση του εύρους του αντισεισμικού αρμού, τις διαστάσεις των εξωστών και την υποδομή εγκαταστάσεων.
• γ) Μετά την ολοκλήρωση του κτιρίου.
• Ο έλεγχος αφορά στις εξωτερικές διαστάσεις, τις όψεις, το συνολικό ύψος, τις διαστάσεις των ημιυπαιθρίων χώρων, τις τελικές στάθμες, την διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και τις προβλεπόμενες εγκαταστάσεις.

Επιβλέποντες Μηχανικοί, ευθύνη – παρουσία κατά τον έλεγχο.

• Παρ.8
• Οι υποχρεωτικοί έλεγχοι διενεργούνται από τον ορισθέντα ελεγκτή δόμησης με την παρουσία των επιβλεπόντων μηχανικών και αφού προηγουμένως έχουν συμπληρωθεί από αυτούς τα προβλεπόμενα στοιχεία για τη δημιουργία της Ταυτότητας Κτιρίου.

Ευθύνη Επιβλεπόντων.

Αν:

• α. Οι οικοδομικές εργασίες δεν εκτελέστηκαν σύμφωνα με τις μελέτες που υποβλήθηκαν ή σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος δόμησης επιβάλλεται σε βάρος του επιβλέποντος μηχανικού η κύρωση της απαγόρευσης εκπόνησης και υπογραφής μελετών για την έκδοση έγκρισης δόμησης και άδειας δόμησης και η κύρωση της απαγόρευσης επίβλεψης οικοδομικών εργασιών από 3 έως 12 μήνες ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
• β. Κύρωση σε βάρος του επιβλέποντος μηχανικού δεν επιβάλλεται αν ο ίδιος είχε προηγουμένως ενημερώσει εγγράφως την αρμόδια υπηρεσία δόμησης και την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης και Ενέργειας του άρθρου 16 για τις σχετικές παραβάσεις των οικοδομικών εργασιών.
• γ. Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστερα από εισήγηση του εποπτικού συμβουλίου του άρθρου 17 και προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερόμενου, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 2690/1999 (Α’ 45), καταγράφονται στο μητρώο του άρθρου 8 και κοινοποιούνται στις Υ.ΔΟΜ., οι οποίες τηρούν μητρώο των μηχανικών, στους οποίους επιβάλλονται οι ποινές της παρούσας παραγράφου και μεριμνούν για την εκτέλεσή τους.
• δ. Σε περίπτωση υποτροπής, καθώς και όταν οι παραπάνω παραβάσεις αφορούν οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και μνημεία, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και σε προστατευόμενη περιοχή του άρθρου 19 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 5 του ν. 3937/2011 (Α’ 60), τα όρια των κυρώσεων διπλασιάζονται.
• ε. Σε περίπτωση περαιτέρω υποτροπής οι παραπάνω κυρώσεις είναι οριστικές.
• στ. Οι αρμόδιοι ελεγκτές δόμησης και οι υπάλληλοι των υπηρεσιών δόμησης υποχρεούνται αμελλητί να ενημερώσουν εγγράφως το εποπτικό συμβούλιο του άρθρου 17 μόλις διαπιστώσουν την τέλεση παραβάσεων της παρούσας παραγράφου.
• 10. Για μικρές παραβάσεις στη δόμηση επιβάλλεται σε βάρος του επιβλέποντος μηχανικού χρηματικό πρόστιμο ύψους από 1.000 έως 20.000 ευρώ, υπέρ του Δημοσίου. ανάλογα με το βαθμό του πταίσματος, τις ειδικότερες συνθήκες τέλεσης της πράξης και τις συνέπειες αυτής.
• Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστερα από εισήγηση του εποπτικού συμβουλίου του άρθρου 17 και προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερομένου. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι παραβάσεις που χαρακτηρίζονται μικρές κατά την έννοια του προηγούμενου εδαφίου. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής αναπροσαρμόζεται κάθε δύο έτη το ύψος των προστίμων του πρώτου εδαφίου.

Παρ.3 άρθρου 8 (Μητρώο Μηχανικών)

Οι επιβλέποντες μηχανικοί ευθύνονται ανά τομέα επίβλεψης:

• α) Για την επίβλεψη των οικοδομικών εργασιών σύμφωνα με τις μελέτες που συνοδεύουν την έγκριση δόμησης και την άδεια δόμησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 341 και 342 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (π.δ. της 14.7.1999, Δ’ 580).
• β) Για τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων στοιχείων της Ταυτότητας του Κτιρίου σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 3843/2010.
• γ) Για την ενημέρωση της Υ.ΔΟΜ. για τον ορισμό της ημερομηνίας ελέγχου.

Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.).

Παρ.11.

• Οι επιβλέποντες μηχανικοί σφραγίζουν το πιστοποιητικό πληρότητας που προβλέπεται στο άρθρο 3 του ν. 3843/2010 (Α’ 62) και διενεργείται η τελευταία αυτοψία. Μετά την τελευταία αυτοψία, εκδίδεται από την Υ.ΔΟΜ. το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) και ενημερώνεται ηλεκτρονικά η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και ο κύριος του έργου για να διατυπώσει τυχόν αντιρρήσεις.
• Παρ.12. Μετά την έκδοση του Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής, για τη σύνδεση με τα δίκτυα κοινής ωφελείας υποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη αίτηση στην Υ.ΔΟΜ., η οποία ελέγχει τα αποδεικτικά κατάθεσης αμοιβών και κρατήσεων των επιβλέψεων των μηχανικών και θεωρεί την άδεια δόμησης.

Ολοκλήρωση των εργασιών

• 12. Μετά την έκδοση του Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής, για τη σύνδεση με τα δίκτυα κοινής ωφελείας υποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη αίτηση στην Υ.ΔΟΜ., η οποία ελέγχει τα αποδεικτικά κατάθεσης εισφορών και κρατήσεων των επιβλέψεων των μηχανικών και θεωρεί την άδεια δόμησης.
• 13. Η οικοδομή ή τμήμα της με αυτοτελή λειτουργία θεωρούνται περατωμένα αν υπολείπονται εργασίες για τις οποίες δεν απαιτείται άδεια δόμησης, σύμφωνα με τον ισχύοντα οικοδομικό κανονισμό.
• 14. Θεώρηση της άδειας δόμησης μπορεί να γίνει και για περατωμένο τμήμα της οικοδομής, εφόσον αποτελείται από χώρους με αυτοτελή λειτουργία. Μετά τη θεώρησή της, η έγκριση και η άδεια δόμησης παύουν να ισχύουν για το τμήμα το οποίο αποπερατώθηκε.

Άρθρο 10.
Η ιδιότητα του ελεγκτή δόμησης.

• Η ιδιότητα του ελεγκτή δόμησης αποκτάται με τη χορήγηση Αδειας Ελεγκτή Δόμησης από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και την εγγραφή του στο Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης. Η ιδιότητα του ελεγκτή δόμησης είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου ή υπαλλήλου Ν.Π.Δ.Δ. ή υπαλλήλου στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου. Οι Ελεγκτές Δόμησης υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης περιουσιακής κατάστασης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3213/2003 (Α’ 309).

Άρθρο 11.
Αρμοδιότητες.

1. Οι ελεγκτές δόμησης έχουν τις αρμοδιότητες:
   • α) ελέγχου όλων των κατασκευών, για τις οποίες εκδίδεται άδεια δόμησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, ως προς την ορθή εφαρμογή και τήρηση των μελετών σύμφωνα με τις οποίες εκδόθηκε η άδεια.
   • β) ελέγχου όλων των κατασκευών, ύστερα από επώνυμη καταγγελία ή εντολή της ΕΥΕΔΕΝ ή του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Κατά την άσκηση των παραπάνω αρμοδιοτήτων από τους Ελεγκτές Δόμησης εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 2690/1999. Ενδεικτικά απαγορεύεται η διενέργεια ελέγχου από ελεγκτή δόμησης, σε κτίριο ή τμήματα αυτού εφόσον:
   • α) στη μελέτη ή κατασκευή ή επίβλεψη, ή διαχείριση ή λειτουργία ή συντήρηση συμμετείχε με οποιοδήποτε τρόπο ο ίδιος ή νομικό πρόσωπο του οποίου είναι μέλος ή εταίρος ή υπάλληλος,
   • β) έχει δικαίωμα κυριότητας, νομής ή κατοχής, ο ίδιος ή συγγενής του έως β’ βαθμού ή νομικό πρόσωπο του οποίου ο ίδιος είναι μέλος ή εταίρος ή υπάλληλος.

Άρθρο 12

Προϋποθέσεις απόκτησης άδειας

1. Ο υποψήφιος ελεγκτής δόμησης πρέπει να διαθέτει τα παρακάτω προσόντα:

• α) να είναι διπλωματούχος μηχανικός, μέλος του ΤΕΕ ή πτυχιούχος μηχανικός τεχνολογικής εκπαίδευσης, μέλος της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. η οποιουδήποε άλλου σωματείου του Α.Κ ή μηχανικός που έχει αποκτήσει αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στη χώρα μας κατ εφαρμογή της σχετικής κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας,
• β) να διαθέτει αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία σε θέματα μελέτης ή επίβλεψης ή κατασκευής κτιρίων τουλάχιστον δύο (2) ετών για την απόκτηση άδειας ελεγκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτίρια έως 1.000 τ.μ. και τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών για την απόκτηση άδειας ελεγκτή δόμησης σε άδειες, που αφορούν κτίρια μεγαλύτερα των 1.000 τ.μ..

Άρθρο 13.
άδεια.

• Η άδεια ελεγκτή δόμησης χορηγείται σε όσους πληρούν τις προϋποθέσεις και διαθέτουν το Πιστοποιητικό Επιτυχούς Εξέτασης του άρθρου 12. Η άδεια ελεγκτή δόμησης ισχύει για δύο έτη από την έκδοσή της. Δεν είναι δυνατή η απόκτηση νέας άδειας ελεγκτή δόμησης από το ίδιο πρόσωπο αν δεν παρεμβληθεί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο ετών από τη λήξη της προηγούμενης άδειάς του.

Άρθρο 14
Μητρώο Ελεγκτών δόμησης

• 1. Το Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης καταρτίζεται και τηρείται από την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης του άρθρου 16, με τη μορφή ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων, όπου εγγράφονται με αύξοντα Αριθμό Μητρώου οι Ελεγκτές Δόμησης στους οποίους χορηγείται η Αδεια Ελεγκτή Δόμησης. Η κατάρτιση του Μητρώου γίνεται ανά αποκεντρωμένη διοίκηση και ανά κλάδο ειδικότητας του Μηχανικού. Κάθε Ελεγκτής Δόμησης, κατά την εγγραφή του στο Μητρώο, υποχρεούται να δηλώσει την επαγγελματική του έδρα.
• 2. Ο αριθμός Μητρώου των ελεγκτών δόμησης αναγράφεται υποχρεωτικά στις πράξεις των ελεγκτών δόμησης.

Η ‘’θέση’’ του ελεγκτή δόμησης σε περίπτωση επικινδύνων οικοδομών.

Προβληματισμός :

Υποχρεούται ο ελεγκτής δόμησης να ενημερώνει την ΥΔΟΜ για ζητήματα που δεν άπτονται του ειδικού ελέγχου που έχει καθοριστεί. ?

Από το σύνολο των διατάξεων που αναλύσαμε προκύπτει με σαφήνεια ότι το έργο των ελεγκτών δόμησης είναι  εξαντλητικά περιοριστικό .Περιγράφεται δε ανά στάδιο και ανά είδος έργου μέσω των σχετικών Υπουργικών αποφάσεων.

Οι ελεγκτές δόμησης , θεσμοθετούνται ώστε να μειωθεί  η αυθαίρετη δόμηση , τα καθήκοντα είναι συγκεκριμένα  και  το πεδίο γνώσης τους ( άδεια άσκησης ) ανταποκρίνεται στο πεδίο ελέγχου που έχει θεσπιστεί.

Συνεπώς , δεν υποχρεούνται οι ελεγκτές δόμησης καταρχάς  να ενημερώνουν την ΥΔΟΜ για θέματα τεχνικού περιεχομένου πέραν του θεσμοθετημένου αντικειμένου ελέγχου.

Ωστόσο σε περιπτώσεις εμφανών επικινδύνων κατασκευών οι οποίες δημιουργούν κίνδυνο για τη ζωή και την υγεία των ανθρώπων , ως επιστήμονες Μηχανικοί (και όχι εκ της ιδιότητας του ελεγκτή ) εφόσον έλαβαν γνώση πρέπει να αποτρέψουν τον κίνδυνο και να ενημερώσουν την ΥΔΟΜ.

Άλλωστε επί του συγκεκριμένου ζητήματος είναι  αναλυτική η θέση της Νομολογίας (ευθύνες Μηχανικού σε περίπτωση πτώσης κτίσματος από σεισμό). (ΑΠ 8/2008, 9/2005, 11/2005, 13/2005, 408/2009).

Ομοίως και στην περίπτωση όπου δεν τηρούνται παντελώς τα μέτρα ασφαλείας των εργαζομένων. ( θα πρέπει να ενημερωθεί η αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας)

Άρθρο 15

Πόρισμα Ελεγκτή δόμησης

• 1. Στην περίπτωση α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 11, συντάσσεται από τον ελεγκτή δόμησης πόρισμα το οποίο αποστέλλεται στην Υ.ΔΟΜ. και αντίγραφο αυτού στην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Δόμησης της ΕΥΕ-ΔΕΝ.
• 2. Αν δεν διαπιστωθούν παραβάσεις συντάσσεται από τον ελεγκτή δόμησης πόρισμα που αποστέλλεται στην Υ.ΔΟΜ.. Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει τον κύριο του έργου και τον επιβλέποντα μηχανικό για τη συνέχιση των εργασιών.
• 3. Αν διαπιστωθούν παραβάσεις:
• α. Η Υ. ΔΟΜ. επιβάλλει τις προβλεπόμενες κυρώσεις και πρόστιμα κατά το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης.
• β. Αντίγραφο της πράξης της Υ.ΔΟΜ., στην οποία επισυνάπτεται το πόρισμα του ελεγκτή δόμησης, αποστέλλεται στον κύριο του έργου και τον επιβλέποντα μηχανικό και στην αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία διακόπτει χωρίς άλλη ειδοποίηση τις οικοδομικές εργασίες και παρακολουθεί την τήρηση της διακοπής.
• γ. Ο Δήμος της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. υποχρεούται να τοιχοκολλήσει την ίδια ημέρα το πόρισμα στο δημοτικό κατάστημα και να τη διατηρήσει για 20 ημέρες. Η μη τοιχοκόλληση από το Δήμο της έκθεσης δεν εμποδίζει την πρόοδο της περαιτέρω διαδικασίας. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 267/1998 (Α’ 195).
• 4. Στην περίπτωση β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 11, συντάσσεται από τον ελεγκτή δόμησης πόρισμα το οποίο αποστέλλεται στην Υ.ΔΟΜ., σύμφωνα με όσα ορίζονται στις προηγούμενες παραγράφους. Οι διατάξεις του άρθρου 7 του Κεφαλαίου Α’ εφαρμόζονται αναλόγως.

Συμβούλια Ν.4030/2011 (–  ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α – Σ.Α –  ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α)

Θεσμοθέτηση γνωμοδοτικών οργάνων.

• Η θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας καθώς και του Κεντρικού Συμβουλίου αποσκοπεί στην ενθάρρυνση και την ανάπτυξη της σύγχρονης αρχιτεκτονικής έκφρασης και της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Αντικαθιστούν τις Επιτροπές Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, όργανο το οποίο τα τελευταία χρόνια δεν είχε σαφή προσανατολισμό και δημιουργούσε συνθήκες γραφειοκρατίας και συγκεντρωτισμού.
• Η σύσταση Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας, ανεξάρτητα από τις Υπηρεσίες Δόμησης και αμφισβητήσεων αντικαθιστά τα προηγούμενα όργανα αμφισβητήσεων και επιλύσεων.

Παρατήρηση – Νεώτερη Νομοθετική Ρύθμιση

Άρθρο 62 παρ.1.α. Ν.4042/2012

Η ισχύς των διατάξεων που ορίζουν τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής, των Συμβουλίων Πολεοδομικών θεμάτων και Αμφισβητήσεων, του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών θεμάτων και Αμφισβητήσεων αρχίζει με την έκδοση της απόφασης συγκρότησης τους. β. Στο άρθρο 31 του ν. 4030/2011 προστίθεται περίπτωση δ.

Άρθρο 29 παρ.2 του Ν.4067/2012

Η θητεία των μελών των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ), του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) και του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) είναι διετής.

 

∆ιευκρινίσεις σχετικά µε την λειτουργία των ΕΠΑΕ  και Συµβουλίων Χωροταξίας, Οικισµού και Περιβάλλοντος

ΣΧΕΤ.: (1) Το µε αρ. 978/19.4.12 διαβιβαστικό από το Γρ. Γεν. Γρ.    Χωρ. & Αστ. Περ/ντος (αρ. πρωτ. ΥΠΕΚΑ19849/23.4.12)

              (2) Η από 4.4.12 αίτηση (αρ. πρωτ. ΥΠΕΚΑ 17596/5.4.12)

Με αφορµή αιτήµατα ιδιωτών (1 & 2 σχετικά), σχετικά µε την λειτουργία των ΕΠΑΕκαι την σύσταση του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής, µετά την ισχύ του Ν. 4030/11 (ΦΕΚ249Α/25.11.11), διευκρινίζουµε τα παρακάτω:

• Mε τις διατάξεις των άρθρων 20-25 του ν. 4030/2011 (ΦΕΚ/Α/249/12) θεσπίσθηκε η συγκρότηση των Συµβουλίων Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) µετά απόαπόφαση του Γενικού Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης,  καικαθορίσθηκαν µεταξύ άλλων, οι αρµοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας τους.

Η διάταξη της περίπτωσης (α) της παραγράφου (2) του άρθρου 45 (τελικές καιµεταβατικές διατάξεις)  του ιδίου νόµου   αναφέρει   ότι «  Με την έκδοση της συγκρότησης του Συµβουλίου Αρχιτεκτονικής σε κάθε περιφερειακή ενότητακαταργείται η αντίστοιχη ΕΠΑΕ.» Από τον συνδυασµό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι :

α) οι αρµοδιότητες που ασκούσαν µέχρι σήµερα οι  ΕΠΑΕ (Α΄βάθµιες και Β΄βάθµιες), ασκούνται πλέον από τα ΣΑ όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 4030/11.

β)  οι   ΕΠΑΕ,  που λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα,  εξακολουθούν ναλειτουργούν ως έχουν,  µέχρι να εκδοθεί η Απόφαση συγκρότησης τουΣυµβουλίου Αρχιτεκτονικής, κατ’ εφαρµογήν των διατάξεων των άρθ. 20 – 25 τουΝ. 4030/11. Αντίστοιχα κατ’ εφαρµογήν των διατάξεων των άρθ. 30 – 34 του Ν. 4030/11 (άρθ. 45, παρ. 2β αυτού), το Συµβούλιο Χωροταξίας, Οικισµού και Περιβάλλοντος, που  λειτουργεί σε κάθε περιφερειακή ενότητα, εξακολουθεί να λειτουργεί ως έχει, µέχρι ναεκδοθεί η Απόφαση συγκρότησης του αντίστοιχου Συµβουλίου ΠολεοδοµικώνΘεµάτων και  Αµφισβητήσεων.

Τέλος,  διευκρινίζουµε ότι για περιπτώσεις   ενστάσεων κατά αποφάσεων τωνΣυµβουλίων Αρχιτεκτονικής,  όπου τούτο προβλέπεται (άρθρο 27,  παρ.γ),  αρµόδιο αποφασιστικό όργανο είναι το Κεντρικό Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ). Οι Γενικοί Γραµµατείς Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης, στους οποίους κοινοποιείταιτο παρόν,  παρακαλούνται για την άµεση συγκρότηση των ΣυµβουλίωνΑρχιτεκτονικής και των Συµβουλίων Πολεοδοµικών Θεµάτων και Αµφισβητήσεων.

Άρθρο 20
Συμβούλια Αρχιτεκτονικής

Συγκρότηση

Με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης συγκροτούνται «Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» (ΣΑ) σε κάθε περιφερειακή ενότητα. Στις νησιωτικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται «Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» (ΣΑ) με αρμοδιότητα σε περισσότερες περιφερειακές ενότητες.

Άρθρο 21

Αρμοδιότητες.

• 1. Τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής είναι αρμόδια για την γνωμοδότηση επί των αρχιτεκτονικών μελετών στις παρακάτω περιπτώσεις:
  • α. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή γήπεδα. που βρίσκονται σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων. σε παραδοσιακούς οικισμούς. σε ιστορικούς τόπους. σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. σε αρχαιολογικούς χώρους. καθώς και σε ιερούς ναούς. ιερές μονές. παρεκκλήσια και ειδικά κτίρια.
  • β. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή χώρους. που έχουν κηρυχθεί διατηρητέοι ή κατά την κρίση της Υπηρεσίας Δόμησης, του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή άλλης αρμόδιας υπηρεσίας μπορούν να χαρακτηρισθούν διατηρητέοι. καθώς και σε κτίρια ή γήπεδα που είναι σε επαφή με κτίριο ή χώρο που έχει κηρυχτεί διατηρητέο.
  • γ. Για κάθε οικοδομική εργασία. που παραπέμπεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος. Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή τις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
  • δ. Για κατασκευαστικά έργα διαμορφώσεων κοινόχρηστων ή αδόμητων χώρων. εκτός από τις περιπτώσεις που διενεργήθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός.
  • ε. Για αρχιτεκτονικές μελέτες που διαφοροποιούνται από τα μορφολογικά στοιχεία και την τυπολογία που επιβάλλεται με ειδικές διατάξεις που έχουν θεσπιστεί ανά περιοχή.
  • στ. Για όλες τις περιπτώσεις αδειών κατεδάφισης κτιρίων που ανεγέρθηκαν προ του έτους 1955.
• 2. Σε περίπτωση σύνταξης έκθεσης επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών σε κτίρια ή γήπεδα. που βρίσκονται σε ιστορικά κέντρα πόλεων. σε παραδοσιακούς οικισμούς. σε ιστορικούς τόπους. σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. καθώς και σε κτίρια ή χώρους. που έχουν κηρυχθεί διατηρητέοι ή μπορεί να χαρακτηριστούν διατηρητέοι το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής γνωμοδοτεί και διατυπώνει προτάσεις μέσα σε 15 ημέρες. από την υποβολή της. για τη δυνατότητα και τους τρόπους διατήρησής τους.

Άρθρο 22

Σύσταση

• 1. Τα «Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» είναι τετραμελή. και αποτελούνται από:
  • α. Έναν αρχιτέκτονα, υπάλληλο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. ως Πρόεδρο του ΣΑ. με τον αναπληρωτή του. Στις περιπτώσεις που υπάρχει αδυναμία πλήρωσης της παραπάνω θέσης, μπορεί να ορισθεί Πρόεδρος του ΣΑ αρχιτέκτονας υπάλληλος της Περιφέρειας ή άλλου κρατικού φορέα.
  • β. Έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ ή υπάλληλο των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή Πολιτισμού και Τουρισμού με αρμοδιότητα νεωτέρων μνημείων ή της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου ή της Περιφέρειας, με τον αναπληρωτή του.
  • γ. Δύο αρχιτέκτονες ιδιώτες μελετητές που πληρούν τα κριτήρια που περιγράφονται παρακάτω, με τους αναπληρωτές τους.
• 2. Τα μέλη της περίπτωσης γ’ της παραγράφου 1 επιλέγονται με κλήρωση από μητρώα που τηρούνται σε κάθε περιφερειακή ενότητα, με μέριμνα του Γενικού Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος και του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και συντάσσονται με τη γνώμη του ΤΕΕ και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ).
• 3. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζεται υπάλληλος της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλος της Περιφέρειας.

Άρθρο 23

Προσόντα

Στα μητρώα που δημιουργούνται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που τηρούνται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, εγγράφονται όσοι αρχιτέκτονες πληρούν δύο από τις παρακάτω προϋποθέσεις:

• α. Εξαετή αρχιτεκτονική εμπειρία.
• β. Διάκριση σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.
• γ. Δημοσιεύσεις επί αρχιτεκτονικών θεμάτων.
• δ. Μεταπτυχιακό ή διδακτορικό σε αρχιτεκτονικές σχολές.

Άρθρο 24
Θητεία

• 1. Η θητεία των μελών των ΣΑ είναι διετής. Μετά τη λήξη της θητείας δεν επιτρέπεται ο ορισμός των ίδιων προσώπων ως μελών του ΣΑ, εκτός αν παρεμβληθεί διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων ετών.
• 2. Σε περίπτωση που με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει επαρκής αριθμός υποψήφιων μελών με τα προβλεπόμενα προσόντα, μπορεί να ανανεώνεται η θητεία δύο μελών.

Άρθρο 25

Λειτουργία

• 1. Ο Πρόεδρος ορίζει τακτές ημερομηνίες συνεδριάσεων των Συμβουλίων. Σε περίπτωση έκτακτης συνεδρίασης ειδοποιούνται τα μέλη του Συμβουλίου από τον Πρόεδρο ή τον γραμματέα, τρεις τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση. Το συμβούλιο συνεδριάζει τουλάχιστον κάθε δεκαπέντε ημέρες. Το Συμβούλιο εκδίδει την απόφασή του μέσα σε τριάντα ημέρες από την ημερομηνία υποβολής του φακέλου της μελέτης.
• 2. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να παρίστανται στη συνεδρίαση των Συμβουλίων για να εκθέσουν τις απόψεις τους, όχι όμως κατά τη λήψη της απόφασης. Η αρνητική γνωμοδότηση πρέπει να αιτιολογείται. Η αιτιολογία καταχωρείται με λεπτομέρειες στο σχετικό πρακτικό συνεδρίασης.
• 3. Στην περίπτωση ε’ της παραγράφου 1 του άρθρου 21 για τη λήψη θετικής γνώμης απαιτείται πλειοψηφία τριών τετάρτων.
• 4. Κατά των αποφάσεων του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής που αφορούν στις περιπτώσεις της περίπτωσης ε’ της παραγράφου 1 του άρθρου 21, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει ένσταση μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από τη γνώση της. Η ένσταση ασκείται ενώπιον του Συμβουλίου το οποίο διαβιβάζει το σχετικό φάκελο στο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.

Άρθρο 26
Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής

Συγκρότηση.

Συγκροτείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Άρθρο 27
Αρμοδιότητες.

Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής έχει τις εξής αρμοδιότητες:

• α. εισηγείται και γνωμοδοτεί στον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για θέματα που έχουν σχέση με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από σχετικό ερώτημα του Υπουργού,
• β. γνωμοδοτεί σε ειδικές περιπτώσεις και ύστερα από εμπεριστατωμένη αιτιολογία επί των αρχιτεκτονικών μελετών της περίπτωσης ε’ του άρθρου 21, που διαβιβάζονται σε αυτό από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής,
• γ. αποφασίζει επί των ενστάσεων που υποβάλλονται κατά των αποφάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής στην περίπτωση ε’ του άρθρου 21.

Άρθρο 28
Σύνθεση

Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής είναι εννεαμελές και αποτελείται από:

• α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,
• β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο οποίος αναπληρώνεται από άλλο Νομικό Σύμβουλο ή Πάρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,
• γ. δύο αρχιτέκτονες Διευθυντές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τους αναπληρωτές τους,
• δ. έναν αρχιτέκτονα του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, με τον αναπληρωτή του,
• ε. έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ Αρχιτεκτονικής Σχολής, με τον αναπληρωτή του, στ. δύο αρχιτέκτονες, εκπρόσωπους του ΤΕΕ και ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ αντίστοιχα, με τους αναπληρωτές τους. Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ και του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ επιλέγονται από καταλόγους που υποβάλλουν και πρέπει να έχουν τα προσόντα του άρθρου 24 και ειδίκευση ή εμπειρία σε θέματα βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής ή αρχιτεκτονικής κληρονομιάς,
• ζ. έναν αρχιτέκτονα με ειδίκευση ή εμπειρία στο σχεδιασμό τοπίου.

Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Προέδρου του Συμβουλίου. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζεται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπάλληλος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Άρθρο 29
Λειτουργία

• 1. Ο Πρόεδρος ορίζει τακτές ημερομηνίες συνεδριάσεων του Συμβουλίου. Σε περίπτωση έκτακτης συνεδρίασης ειδοποιούνται τα μέλη του Συμβουλίου από τον Πρόεδρο ή τον γραμματέα, τρεις τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση. Το Συμβούλιο εκδίδει την γνωμοδότησή του μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από την ημερομηνία διαβίβασης του φακέλου της μελέτης από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.
• 2. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν το δικαίωμα να παρίστανται στη συνεδρίαση του Συμβουλίου για να εκθέσουν τις απόψεις τους, όχι όμως κατά τη λήψη της απόφασης. Η αρνητική γνωμοδότηση πρέπει να αιτιολογείται με σαφήνεια. Η αιτιολογία καταχωρείται με λεπτομέρειες στο σχετικό πρακτικό συνεδρίασης.

Άρθρο 30
Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) Συγκρότηση

Με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης συγκροτούνται «Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων» (ΣΥΠΟΘΑ) στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας. Στις νησιωτικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται «Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων» με αρμοδιότητα σε περισσότερες περιφερειακές ενότητες.

Ανάλυση – Αιτιολογία

Με το Άρθρο 30 προβλέπεται η συγκρότηση των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας.

Επίσης προβλέπεται ότι στις νησιωτικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται «Συμβούλια Αρχιτεκτονικής» (ΣΑ) με αρμοδιότητα σε περισσότερες περιφερειακές ενότητες.

Άρθρο 31
Αρμοδιότητες

Τα Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) έχουν τις εξής αρμοδιότητες:

• α. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά των πορισμάτων των ελεγκτών δόμησης.
• β. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά των πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων των Υ.ΔΟΜ., που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος και της νομοθεσίας περί αυθαιρέτων.
• γ. Ασκούν τις αρμοδιότητες των Συμβουλίων Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος του άρθρου 4 της υπ’ αριθμ. 75724/1151/1983 κοινής απόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Β’ 767). Θέματα μείζονος σημασίας μπορεί να παραπέμπονται

Άρθρο 32
Σύνθεση

Το Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) είναι πενταμελές και αποτελείται από:

• α. Πρόεδρο, τον πάρεδρο του γραφείου του ΝΣΚ στην έδρα της περιφερειακής ενότητας του Συμβουλίου, με τον αναπληρωτή του και, αν δεν υπάρχει πάρεδρος, από δικαστικό αντιπρόσωπο. Αν δεν υπάρχει γραφείο του ΝΣΚ στην έδρα του Συμβουλίου τα παραπάνω μέλη ορίζονται από το γραφείο του ΝΣΚ της πλησιέστερης περιφερειακής ενότητας ως Πρόεδρο, με τον αναπληρωτή του.
• β. Αντιπρόεδρο, μηχανικό προϊστάμενο της αρμόδιας Διεύθυνσης για θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας της οικείας αποκεντρωμένης Διοίκησης ή αν δεν υπάρχει, της οικείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας ή, αν δεν υπάρχει, προϊστάμενο τμήματος της Περιφέρειας, με τον αναπληρωτή του.
• γ. Μηχανικό, υπάλληλο με βαθμό Α’ , της αρμόδιας Διεύθυνσης για θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας της οικείας αποκεντρωμένης Διοίκησης ή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλο της οικείας Διεύθυνσης της Περιφέρειας ή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλο τμήματος της Περιφέρειας, με τον αναπληρωτή του.
• δ. Μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του. Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ επιλέγονται από καταλόγους που υποβάλλει το ΤΕΕ μετά από ηλεκτρονική κλήρωση.
• ε. Μηχανικό, εκπρόσωπο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζεται υπάλληλος της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή, αν δεν υπάρχει, υπάλληλος της Περιφέρειας.

Άρθρο 33

• 1. Κατά των πορισμάτων των ελεγκτών δόμησης και των πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων των Υ.ΔΟΜ.. που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του παρόντος και της νομοθεσίας περί αυθαιρέτων, επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής για λόγους νομιμότητας στο αρμόδιο Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων της περιφερειακής ενότητας.
• 2. Η προσφυγή ασκείται μέσα σε τριάντα ημέρες με κατάθεση στο πρωτόκολλο της Υπηρεσίας Δόμησης που κοινοποίησε την πράξη. Για το παραδεκτό της προσφυγής απαιτείται η καταβολή παράβολου ύψους πενήντα (50) ευρώ. Αν η προσφυγή γίνει δεκτή, το παράβολο επιστρέφεται. Τα ποσά των παραβόλων αποτελούν έσοδο του Κρατικού Προϋπολογισμού.

Άρθρο 34

• 1. Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης διαβιβάζει στο αρμόδιο για την έκδοση απόφασης Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, το φάκελο της υπόθεσης. Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου καλείται να παραστεί ο προσφεύγων με την πρόσκληση, που του επιδίδεται τουλάχιστον δέκα ημέρες πριν από τη συνεδρίαση. Η απόφαση λαμβάνεται αφού αποχωρήσει ο προσφεύγων. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την άσκησή της.
• 2. Τα πρόστιμα, τα οποία επιβάλλονται σε περίπτωση αυθαίρετων κατασκευών και για τα οποία είτε δεν έχει ασκηθεί διοικητική προσφυγή είτε έχει ασκηθεί και έχει απορριφθεί, αποστέλλονται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών από τους αρμόδιους υπαλλήλους της Υ. ΔΟΜ. στην αρμόδια ΔΟΥ για βεβαίωση και είσπραξη. Αντίγραφο των παραπάνω πράξεων αποστέλλεται από τους αρμόδιους υπαλλήλους της Υ.ΔΟΜ που τις εξέδωσε, στον Πρόεδρο του αρμόδιου Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων. Υπάλληλος που παραβιάζει τις υποχρεώσεις των παραπάνω διατάξεων τιμωρείται με παρακράτηση αποδοχών δεκαπέντε ημερών μέχρι τριών μηνών. Η πειθαρχική δίωξη ασκείται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται ο πειθαρχικός προϊστάμενος που παραλείπει να ασκήσει την πειθαρχική δίωξη κατά του ευθυνόμενου υπαλλήλου κατά τα προηγούμενα εδάφια.

Άρθρο 35
Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) Συγκρότηση

Συγκροτείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ)», με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Άρθρο 36
Αρμοδιότητες

Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ασκεί τις αρμοδιότητες του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 75724/1151/1983 κοινής απόφασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Β’ 767).

Άρθρο 37
Σύνθεση

Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων είναι επταμελές, και αποτελείται από:

• α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,
• β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο οποίος αναπληρώνεται από άλλον Νομικό Σύμβουλο ή Πάρεδρο του γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,
• γ. τον Γενικό Διευθυντή Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τον αναπληρωτή του,
• δ. δύο Διευθυντές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τους αναπληρωτές τους,
• ε. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του,
• στ. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του. Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Προέδρου του Συμβουλίου. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζεται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπάλληλος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. 

Νεωτερες ρυθμίσεις

N.4067/2012

Άρθρο 29

• 1. Η ισχύς της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4030/2011 αρχίζει μετά την έκδοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με την οποία διαπιστώνεται η οργάνωση του μητρώου του πρώτου εδαφίου της ίδιας παραγράφου. Εγκρίσεις και άδειες δόμησης, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας, χωρίς τη δήλωση του αριθμού του μηχανικού στο μητρώο της παραπάνω διάταξης θεωρούνται νομίμως εκδοθείσες.
• 2. Η θητεία των μελών των Συμβουλίων Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ), του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) και του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) είναι διετής.
• 3. Στην παρ. 9 του άρθρου 6 του ν. 4030/2011 οι λέξεις «κατά τον χρόνο» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ανεξάρτητα από το χρόνο».
• 4. Στην παρ. 12 του άρθρου 7 του ν. 4030/ 2011 η λέξη «αμοιβών» αντικαθίσταται από τη λέξη «εισφορών».
• 5. α. Η ισχύς των οικοδομικών αδειών, οι οποίες δεν είχαν λήξει την 1.3.2011 παρατείνεται κατά τρία έτη. Οικοδομικές άδειες, οι οποίες είχαν εκδοθεί και είχε αρχίσει η εκτέλεση των εργασιών τους πριν την 1.3.2012, αναθεωρούνται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες του ν. 4030/2011 διατάξεις, εφόσον η αναθεώρηση δεν αφορά προσθήκη. β. Οι διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4030/2011 εφαρμόζονται για τις οικοδομικές άδειες, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι την 1.3.2012, εφόσον αρχίσει η εκτέλεση των οικοδομικών εργασιών τους, μετά την παραπάνω ημερομηνία. γ. Στο άρθρο 9 παράγραφος 5 του ν. 4030/2011 η λέξη «ΥΔΟΜ» αντικαθίσταται από τις λέξεις «αρμόδια υπηρεσία του Δήμου». δ. Στην παράγραφο 11 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 μετά το εδάφιο «Ανείσπρακτα βεβαιωθέντα ποσά προστίμων ανέγερσης και διατήρησης, δυνάμει άλλων διατάξεων, διαγράφονται» προστίθενται εδάφια, τα οποία έχουν ως εξής: «Για τη διαγραφή των προστίμων υποβάλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης αίτηση του ενδιαφερομένου, η οποία συνοδεύεται από: 1) τη βεβαίωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος και 2) υπεύθυνη δήλωση ότι τα πρόστιμα, των οποίων ζητείται η διαγραφή, αφορούν το ακίνητο, το οποίο έχει υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος. Η Υπηρεσία Δόμησης εκδίδει πράξη με την οποία ακυρώνει τον οικείο χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου και την αποστέλλει στην αρμόδια φορολογική αρχή, σε περίπτωση που τα πρόστιμα έχουν βεβαιωθεί και φορολογικά, προκειμένου η φορολογική αρχή να διαγράψει κάθε σχετική πράξη (ταμειακή βεβαίωση), που έχει ως νόμιμο έρεισμα το χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου. 6. Παρατείνεται η ισχύς των οικοδομικών αδειών, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 3α του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795), έως και τις 31.12.2014, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να ενταχθούν στην παρ. 4γ του άρθρου 6 του ν. 4030/2011. Για τις εργασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
• 7. Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 45 του ν. 4030/ 2011 προστίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής: «Στην περίπτωση των κηρυγμένων παραδοσιακών οικισμών, των ιστορικών διατηρητέων οικισμών και των οικιστικών συνόλων, που έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, η προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου είναι τέσσερα έτη.»
• 8. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ν. 4030/2011 μετά τις λέξεις «διοικητικών οργάνων» προστίθεται η φράση «, εκτός της γνωμοδότησης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου,»
• 9. Στην παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4030/2011 μετά τις λέξεις «η έγκριση δόμησης» προστίθεται η φράση «, η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου όπου απαιτείται».