Προστατευόμενες Περιοχές: Νομική Θεώρηση του Σύγχρονου Πλαισίου
Η ορθολογική κατανομή και τα επιτρεπτά όρια των ανθρωπογενών παρεμβάσεων
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Καρατσώλης, Δικηγόρος, Δίκαιο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας
Συγγραφείς:
• Τσακαλογιάννη Ιφιγένεια, Δικηγόρος ΜΔΕ
• Κολοβέντζου Ευαγγελία, Δικηγόρος
Πρόλογος: Κωνσταντίνος Καρατσώλης, Δικηγόρος, Δίκαιο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας
ISBN: 978-960-654-473-6
Σχήμα: 17×24
Σελίδες: 120
Έκδοση: 2021
Αντικείμενο του βιβλίου «Προστατευόμενες περιοχές: νομική θεώρηση του σύγχρονου πλαισίου – Η ορθολογική κατανομή και τα επιτρεπτά όρια των ανθρωπογενών παρεμβάσεων» είναι η παρουσίαση και ερμηνεία των πρόσφατων νομοθετικών και νομολογιακών εξελίξεων (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο) στον τομέα των Προστατευόμενων περιοχών, με επίκεντρο το άρθρο 218 του Ν 4782/2021 για τον καθορισμό υποπεριοχών προστασίας στις περιπτώσεις ήπιων αναπτυξιακών έργων. Αποτελεί ένα χρηστικό εργαλείο τόσο για τον θεωρητικό όσο και για τον εφαρμοστή του Δικαίου, έχοντας υπόψη τον ιδιαίτερο χειρισμό των εν λόγω περιοχών κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση και την ιδιότητά τους ως φυσικό κεφάλαιο για τον σύγχρονο άνθρωπο.
Προστατευόμενες Περιοχές: Νομική Θεώρηση του Σύγχρονου Πλαισίου
Η ορθολογική κατανομή και τα επιτρεπτά όρια των ανθρωπογενών παρεμβάσεων
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Καρατσώλης, Δικηγόρος, Δίκαιο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας
Συγγραφείς:
• Τσακαλογιάννη Ιφιγένεια, Δικηγόρος ΜΔΕ
• Κολοβέντζου Ευαγγελία, Δικηγόρος
Πρόλογος: Κωνσταντίνος Καρατσώλης, Δικηγόρος, Δίκαιο Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας
ISBN: 978-960-654-473-6
Σχήμα: 17×24
Σελίδες: 120
Έκδοση: 2021
Αντικείμενο του βιβλίου «Προστατευόμενες περιοχές: νομική θεώρηση του σύγχρονου πλαισίου – Η ορθολογική κατανομή και τα επιτρεπτά όρια των ανθρωπογενών παρεμβάσεων» είναι η παρουσίαση και ερμηνεία των πρόσφατων νομοθετικών και νομολογιακών εξελίξεων (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο) στον τομέα των Προστατευόμενων περιοχών, με επίκεντρο το άρθρο 218 του Ν 4782/2021 για τον καθορισμό υποπεριοχών προστασίας στις περιπτώσεις ήπιων αναπτυξιακών έργων. Αποτελεί ένα χρηστικό εργαλείο τόσο για τον θεωρητικό όσο και για τον εφαρμοστή του Δικαίου, έχοντας υπόψη τον ιδιαίτερο χειρισμό των εν λόγω περιοχών κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση και την ιδιότητά τους ως φυσικό κεφάλαιο για τον σύγχρονο άνθρωπο.
Πρόλογος
Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια η ανάδειξη και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν κεντρικό πυλώνα της εθνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής και νομοθετικής πρωτοβουλίας, με αποκορύφωμα τη δημοσίευση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας το έτος 2019. Για την επίτευξη του στόχου τα κλιματικής ουδετερότητας και της πράσινης ανάπτυξης μέσω ενός οικονομικά αποδοτικού, δίκαιου και κοινωνικά ισορροπημένου τρόπου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη καλούνται να θεσμοθετήσουν και να υλοποιήσουν ένα πλαίσιο μεταρρυθμίσεων σε πολλούς διαφορετικούς τομείς, με έναν από αυτούς να αφορά την προστασία των διαφόρων τύπων οικοτόπων και ειδών του Δικτύου NATURA 2000 στην ευρωπαϊκή ήπειρο, ανάγκη η οποία αναδεικνύεται εντόνως με τη δημοσίευση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα, τον Μάιο του 2020. Η Στρατηγική προτείνει, μεταξύ άλλων, τη θέσπιση δεσμευτικών στόχων για την αποκατάσταση κατεστραμμένων οικοσυστημάτων, τη βελτίωση της κατάστασης των προστατευόμενων οικοτόπων και ειδών, τη μείωση της ρύπανσης, την ενίσχυση του οικολογικού προσανατολισμού των πόλεων και την ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας, προτάσσοντας δηλαδή έναν εκ θεμελίων μετασχηματισμό του σύγχρονου αναπτυξιακού μοντέλου και την εν γένει αλλαγή της νοοτροπίας του ανθρώπου της πόλης, με στόχο την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Όλες οι παραπάνω εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αντανακλώνται φυσικά στις εθνικές έννομες τάξεις, οι οποίες καλούνται να στραφούν, παράλληλα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προς τα ζητήματα της περιβαλλοντικής προστασίας και προς τον άνθρωπο της πόλης, ο οποίος θα κατανοεί και θα θέλει να προστατεύει εμπράκτως τις ευάλωτες οικολογικά περιοχές και τα είδη που διαβιούν σε αυτές. Προς επίρρωση αυτού, εκτιμάται εύλογα πως όσο περισσότερο βάρος δίνεται στην προστασία της βιοποικιλότητας, τόσο ευκολότερο θα είναι για τον σύγχρονο άνθρωπο να αντιλαμβάνεται τη σημασία της πόλης για την ατομική και συλλογική βελτίωση και ευημερία. Εν προκειμένω, έχοντας υπόψη την πληθώρα των νομικών κειμένων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, θα μπορούσε να παρατηρηθεί πως ο νομοθέτης ενίοτε προβαίνει σε μία διασταλτική κατοχύρωση της ανάγκης προστασίας και της εφαρμογής του αντιστοίχου πλαισίου περιορισμών και απαγορεύσεων, με στόχο φυσικά την υπεράσπιση του φυσικού περιβάλλοντος, ως υπέρτατο δημόσιο αγαθό, από τις εκάστοτε πιέσεις. Αυτή η νομοθετική προσέγγιση δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό ή αγανάκτηση, καθώς σημασία έχει, τελικά, η παρακαταθήκη που αφήνει η κάθε γενιά στην επόμενη. Για αυτό ακριβώς τον λόγο λοιπόν, η περιβαλλοντική προστασία πρέπει να μελετάται μαξιμαλιστικά, με γνώμονα την πρωτεύουσα σημασία του φυσικού περιβάλλοντος στη ζωή του ανθρώπου, με την οποία συνδέεται άρρηκτα και άμεσα. Tι σημαίνει δε η φράση να «μελετάται μαξιμαλιστικά»: σημαίνει ότι ενώ σε άλλες εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας και ζωής το επίρρημα «μαξιμαλιστικά» τίθεται με αρνητική κυρίως χροιά (μαξιμαλιστής είναι αυτός που προωθεί ζητήματα στα άκρα, που απαιτεί το μέγιστο και διακινδυνεύει την απώλεια ακόμα και του εφικτού), στα θέματα περιβαλλοντικής προστασίας τα αποτελέσματα μίας μαξιμαλιστικής στάσης φαίνεται να έχουν θετικό αντίκτυπο στην ανθρώπινη δραστηριότητα της επόμενης γενιάς, ακόμη και αν στο σήμερα δημιουργούν αρνητικό αντίκτυπο, πολλές φορές μάλιστα αποτελούν και τροχοπέδη σε αναπτυξιακά προγράμματα. Αυτή η οπτική μελέτης φαίνεται καταρχάς να είναι τουλάχιστον κατανοητή και ανεκτή. Κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλους κλάδους της επιστήμης.
Στο πλαίσιο αυτό, ο λελογισμένος χειρισμός στην ομολογουμένως δύσκολη αποστολή εξισορρόπησης μεταξύ της προώθησης της ανθρώπινης ανάπτυξης και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος απαιτεί τη μεθοδική και συστηματική ανάγνωση του Δικαίου. Με αυτό ως γνώμονα, η προσεκτική ερμηνεία και εφαρμογή του Δικαίου θα συνεπικουρεί τόσο στην κατοχύρωση, εδραίωση και υποστήριξη των προστατευόμενων περιοχών όσο και στην επίλυση των ενδεχόμενων στρεβλώσεων και συγκρούσεων κατά την εκπόνηση και εφαρμογή της αναπτυξιακής πολιτικής.
Η παρούσα μελέτη επιδιώκει να εξετάσει στοχευμένα το σύγχρονο θεσμικό και νομοθετικό πλαίσιο των προστατευόμενων περιοχών, αναφέροντας παράλληλα τη σχετική νομολογία των εθνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων και καταλήγοντας στην εξέταση και νομική ερμηνεία του νέου άρθρου 218 του ν. 4782/2021 για τη διαδικασία καθορισμού υποπεριοχών προστασίας στις περιπτώσεις ήπιων αναπτυξιακών έργων.
Συγγραφείς
Ο Κωνσταντίνος Καρατσώλης ολοκλήρωσε τις νομικές σπουδές στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ασκεί την Δικηγορία κυρίως στους τομείς του Δικαίου Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας, Διοικητικού και Αστικού Δικαίου και σε ειδικά θέματα Δημοσίων και Ιδιωτικών έργων και Δημοσίων Συμβάσεων. Είναι Ιδρυτής – Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρίας Κ. Καρατσώλης – Ε. Τσιάντη & Συνεργάτες (DTK Law Firm). Είναι Επιστημονικός Συνεργάτης της Νομικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις της Κύπρου στα μαθήματα Δίκαιο Περιβάλλοντος και Δίκαιο Πολεοδομίας, συνεργάζεται με τη σχολή Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ αποτελεί Επιστημονικό Συνεργάτη του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, παράλληλα με την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής με τίτλο «Εργαλεία Πολεοδομικού Δικαίου και Πράσινος Μετασχηματισμός των πόλεων». Είναι επίσης Εισηγητής Σεμιναρίων από το 2009 στο Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης Μηχανικών, Νομικός Συνεργάτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Επιστημονικών Ενώσεων Μηχανικών και Φορέων της Κεντρικής Διοίκησης από το έτος 2005, ενώ έχει συμμετάσχει σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές, σε συνέδρια και θεματικές συναντήσεις ως εισηγητής.
Η Ιφιγένεια Τσακαλογιάννη, απόφοιτος της Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ και κάτοχος Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών της ίδιας σχολής με ειδίκευση στο Δίκαιο του Περιβάλλοντος, και η Ευαγγελία Κολοβέντζου, απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, είναι Δικηγόροι, συνεργάτες της Δικηγορικής Εταιρείας Κ. Καρατσώλης – Ε. Τσιάντη & Συνεργάτες (DTK Law Firm) και μέλη της ερευνητικής ομάδας της Εταιρείας στους τομείς του Ευρωπαϊκού – Εθνικού Δικαίου Περιβάλλοντος και του Δικαίου Πολεοδομίας και Χωροταξίας, με εμπειρία στη νομική αρθρογραφία σε θέματα Δημοσίου, Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου. Έχουν συμμετάσχει σε ερευνητικές εργασίες με αντικείμενο το Δίκαιο της Πολεοδομίας και της έκδοσης οικοδομικών αδειών, την καταγραφή του πλαισίου αδειοδοτήσεων στο Ελληνικό Δίκαιο, το σύγχρονο πλαίσιο της προστασίας αιγιαλού και παραλίας κατά το Ν. 2971/2001, το πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων εθνικής σημασίας , τα εργαλεία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EU Green Deal) και τον Κανονισμό 2020/852 σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων (Taxonomy Regulation).
Περιεχόμενα